Milieubelasting van kerstbomen
Het vergelijken van de gevolgen van de productie en het wegdoen van kunstbomen en echte kerstbomen is lastig, omdat de effecten op het milieu erg verschillend zijn en niet zomaar opgeteld kunnen worden.
Impact van kerstverlichting
Versier je je boom, huis en tuin met kerstverlichting waar nog gewone gloeilampjes inzitten en laat je die dag en nacht branden? Dan is de klimaatimpact van je kerstlampjes groter dan die van je boom. Met snoeren waar ledlampjes inzitten, bespaar je veel elektriciteit. Lees meer op kerstverlichting.
Lang doen met je kerstboom zorgt voor een lagere milieu-impact. Kies dus liever een boom met kluit die na de kerst weer de grond in gaat of doe zo lang mogelijk met je kunstkerstboom.
Echte kerstboom: grond, energie, bestrijdingsmiddelen en kunstmest
Kerstbomen worden geteeld in productiebossen in onder meer België, Nederland, Denemarken, Duitsland, en soms Tsjechië en Polen. Er ontstaat milieubelasting door het benodigde grondgebruik en vervoer dat fossiele brandstoffen vereist. Verder worden bij de teelt bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt.
De meest gebruikte levende kerstboom is de fijnspar (Picea abies) en daarnaast de Servische spar (Picea omorika). Deze soorten hebben een groeitijd van 4 tot 6 jaar. Zilversparsoorten, zoals de Nordmannspar en de Koreaanse spar (diverse soorten van het geslacht Abies) gaan na zo'n 10 jaar in de verkoop. De 'echte' dennenboom (Pinus) is onderwerp van veel kerstliederen, maar wordt niet als kerstboom gebruikt.
Echte kerstboom met milieukeurmerk
Er zijn kerstbomen die milieuvriendelijk gekweekt worden, zonder kunstmest en met zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen. Deze bomen hebben het Europese keurmerk voor biologisch (het groene blaadje) of Planet Proof (voorheen Milieukeur). Een biologische boom kun je adopteren, bomen met On the way to PlanetProof-keurmerk zijn beperkt verkrijgbaar via enkele tuincentra en een kweker.
Een kunstkerstboom gaat gemiddeld 6 tot 10 jaar mee. De klimaatbelasting van de productie en afvalverwerking van een kunstboom is hoger dan de impact van een levende boom, maar de langere levensduur van een kunstkerstboom compenseert dat.
Gooi je een kunstboom weg, doe die dan bij het grofvuil. Dan verdwijnt de boom meestal in een afvalenergiecentrale en wordt er elektriciteit mee opgewekt.
Duurdere kunstkerstbomen bevatten brandvertragers. In de afvalverbranding kunnen uit brandvertragers die halogeenverbindingen bevatten giftige (broom- en chloor)dioxines en zogeheten furaanverbindingen ontstaan. Deze worden in de Nederlandse afval-energiecentrales afgevangen. Ze belanden dus niet in het milieu. Het is niet bekend welke brandvertragers precies in kunstkerstbomen worden gebruikt.