In Nederland gaan we stap voor stap van het aardgas af. In sommige wijken blijft er misschien een gasnet met groen gas, maar veel huizen zullen gasloos worden. Een inductiekookplaat werkt op stroom en is zuinig: een goed alternatief voor je gasfornuis.

Koken op inductie lijkt veel op koken op gas: je kunt de temperatuur snel regelen. Maar het is ook veiliger dan gas: de kookplaat zelf wordt niet zo heet en er is geen vlam waar je je aan kunt branden. Bovendien is een inductiekookplaat makkelijk schoon te maken.

Tips voor elektrisch koken

Voordelen van koken op inductie

Veel mensen kiezen voor inductie omdat het een aantal voordelen heeft. Je kunt de temperatuur snel en goed regelen, waardoor het op koken op gas lijkt. De inductieplaat zelf wordt niet heet en de plek waar de pan staat (kookzone) koelt snel af als je de pan eraf haalt. De kookzones reageren alleen als er een pan op staat. Zet je de kookplaat of een kookzone per ongeluk aan zonder pan, dan wordt hij dus niet heet.

Er zijn geen vlammen en dus ook geen verbrandingsgassen: de lucht in de keuken is daardoor schoner. Verder heb je niet het risico dat je het gas per ongeluk aan laat staan. En eten dat naast de pan belandt, brandt niet snel in. Ten slotte is de kookplaat heel makkelijk schoon te maken met een doekje met afwasmiddel.

Inductie, keramisch of gas: kookplaten op een rij

Van de elektrische kookplaten is een inductieplaat het zuinigst: die gebruikt 175 kWh per jaar. Een keramische kookplaat maakt zo’n 30 procent meer op: ongeveer 225 kWh per jaar. Een ‘gewone’ elektrische kookplaat van gietijzer is het meest onzuinig: die verbruikt 260 kWh per jaar.

Gas of stroom?

Bij koken op gas verbruik je gemiddeld 37 m3 gas per jaar. Er is nu nog weinig verschil in CO2-uitstoot tussen een gasfornuis en inductie kookplaat. Dat komt doordat de stroom voor je inductieplaat nu vooral nog van aardgas en steenkolen komt (grijze stroom). Maar de stroom zal in de toekomst groener worden, en dan wint de inductiekookplaat het.

Zijn je pannen geschikt voor inductie?

Stap je over van een gasfornuis naar inductie, controleer dan of je pannen geschikt zijn. Inductie werkt met magneten. Je pannen moeten dus een bodem hebben die magnetiseerbaar is, anders werkt verwarmen met inductiestroom niet. Daarvoor moet er een stalen laag in de bodem zitten. Pannen van alléén roestvrijstaal (rvs), koper of aluminium, of keramische (oven)schalen, werken niet op inductie. Maar er zijn ook rvs- of koperen pannen die wel een metalen laag in de bodem hebben en gietijzeren pannen kun je ook blijven gebruiken. Je kunt dit checken met een magneetje: blijft dit plakken, dan is de bodem magnetiseerbaar.

Bodem hoeft niet helemaal vlak te zijn

Veel mensen denken dat de bodem van de pan helemaal vlak moet zijn, maar dat hoeft niet. Een pan waarvan de bodem krom getrokken is, werkt gewoon, maar zorgt misschien wel voor gewiebel of krassen.

Nieuwe pannen

Ga je nieuwe pannen kopen, let dan op het symbool van een spoel: die zijn geschikt voor inductie. Hoeveel geld je kwijt bent aan nieuwe pannen, hangt af van jouw wensen en van hoeveel pannen je nodig hebt. De kosten zijn vanaf een paar tientjes tot een paar honderd euro.

Nodig: extra stroomdraad en aanpassen meterkast

Als je alle zones ('pitten') van je inductieplaat gebruikt, gaat er veel stroom naartoe. Daarom moet er een aparte stroomdraad komen van de meterkast naar je inductie kookplaat, en een speciaal stopcontact voor de perilex stekker van je kookplaat. Bovendien neemt de kookplaat 2 groepen in je meterkast in beslag (bij een grote kookplaat zelfs 3 groepen). Het aanleggen van de stroomdraad + stopcontact + eventueel extra groepen in de meterkast kost zo’n € 600.

Misschien zwaardere aansluiting nodig

Verder moet jouw aansluiting op het stroomnet misschien verzwaard worden. Oudere huizen hebben soms nog een aansluiting van 1x25A, die moet je laten omzetten naar 3x25A. Dat kost eenmalig ruim € 200 (afhankelijk van je netbeheerder). Nieuwbouwhuizen hebben vaak al een aansluiting van 3x25A: die hoef je niet te laten verzwaren. De jaarlijkse netbeheerkosten blijven gelijk: zo'n € 300 per jaar. 

Meer stroomvreters? Laat verdeler plaatsen in de meterkast

Heb je meer apparaten die veel stroom vragen (hoog piekvermogen)? Bijvoorbeeld óók een grote volledige warmtepomp en een elektrische auto die je thuis oplaadt? Als die allemaal tegelijk stroom vragen, heb je een nóg zwaardere aansluiting nodig: 3x35A. Dat kost flink wat geld: het omzetten naar 3x35A kost eenmalig ruim € 200. En daarnaast betaal je voor deze aansluiting veel hogere jaarlijkse kosten voor netbeheer: zo'n € 940 per jaar. Dat is ruim € 600 per jaar extra.

Nieuwe keuken? Laat meteen een extra stroomdraad leggen

Neem je een nieuwe keuken, maar blijf je voorlopig nog op gas koken? Dan is het toch verstandig om alvast een aparte stroomdraad te laten leggen (die je nog niet gebruikt). Je kunt dan later zonder gedoe en zonder te breken overschakelen op een inductie kookplaat. Meer tips voor je nieuwe keuken.

Kosten overstappen op inductie

Inductiekookplaten zijn te koop van € 200 tot € 2.400, afhankelijk van de grootte (het aantal kookzones), de functies, het merk enzovoort. Gemiddeld kost een kookplaat zo’n € 600. Nieuwe pannen kosten vanaf een paar tientjes tot een paar honderd euro (afhankelijk van hoeveel je er nodig hebt en van de kwaliteit).

Een extra stroomdraad naar de keuken + extra groep(en) in de meterkast kost zo’n € 600, verzwaren van je aansluiting op het stroomnet naar 3x25A zo’n € 200. In totaal kom je dan voor een gemiddelde inductie kookplaat + pannen op zo’n € 1.500. Met een dure inductie kookplaat kun je ook op € 3.000 uitkomen.

Subsidie voor elektrische kookplaat

Ben je aangesloten op een warmtenet maar kook je nog op gas? Dan kun je 400 euro subsidie krijgen voor een elektrische kookplaat. Dit geldt voor kookplaten die op of na 1 april 2022 zijn geplaatst. Eén van de voorwaarden is dat de gasmeter wordt weggehaald. Lees meer op subsidie elektrische kookplaat, of bekijk alle voorwaarden op rvo.nl.

Let op: deze maatregel geldt niet als tweede maatregel voor de hogere isolatiesubsidie. 

Keramische kookplaat

Een keramische kookplaat is een goede keuze als je gevoelig bent voor elektromagnetische velden. Heb je een pacemaker, overleg dan met de pacemakertechnicus/cardioloog of je een inductie kookplaat mag nemen: zo’n plaat kan soms de instelling van je pacemaker veranderen. Een keramische plaat geeft géén elektromagnetisch veld en is dus veilig voor je pacemaker.

Keramisch koken heeft nadelen ten opzichte van inductiekoken: de plaat reageert vrij traag, de kookzones worden heet, en je pannen moeten een perfect gladde bodem hebben. Eten dat naast de pan belandt, brandt wat sneller in (ook onhandig als een pan overkookt).

Tips om zuinig te koken

Tips voor de afzuigkap

Er zijn afzuigkappen met en zonder motor. Welke type in jouw huis past, hangt af van je ventilatiesysteem. Heeft jouw huis een mechanisch ventilatiesysteem, koop dan een afzuigkap zónder motor. Tijdens het koken zorgt de motor van het ventilatiesysteem voor de luchtstroom door de afzuigkap. Is er géén mechanisch ventilatiesysteem, dan heb je een afzuigkap met motor nodig.

Koop een afzuigkap met een (donker)groen energielabel: die zijn het zuinigst.

Tips voor je afzuigkap