Tips vervangen kozijnen en deuren

Aardgasvrij wonen

Benut iedere verbouwing of klus om je huis goed te isoleren. Daarmee bereid je je huis voor op aardgasvrij wonen. Nederland gaat stap voor stap van het aardgas af. Dat betekent dat we onze huizen op een andere manier moeten gaan verwarmen, bijvoorbeeld met elektriciteit of warmte van een lagere temperatuur. Dat kan alleen op een efficiënte manier als je huis goed geïsoleerd is. Daar heb je direct voordeel van: het levert je een lagere energierekening en een warm en comfortabel huis op.

Houd de warmte in huis

Je staat er misschien niet zo snel bij stil, maar ook via de kozijnen en deuren verlies je warmte naar buiten. Met goed isolerende kozijnen en deuren is dat een stuk minder. Let daarom op de isolatiewaarde (U-waarde): kozijnen en deuren die goed isoleren hebben een U-waarde van 1,3 of lager. Wil je meer tips of info over kosten en besparingen? Lees alles over isolerende kozijnen en deuren.

Meer besparen met triple glas

HR++ glas is goed, maar triple glas isoleert het beste. Het is wel zo'n 20 procent duurder dan HR++ glas, maar die extra kosten verdien je weer terug door een lagere energierekening. Bedenk dat kozijnen en glas heel lang mee gaan. Lees alles over de voordelen van triple glas.

Tocht? Naden en kieren dicht

Op verschillende plekken kunnen naden en kieren zitten: tussen het kozijn en de muur, tussen het glas en het kozijn en - bij deuren en bij ramen die open kunnen - tussen het draaiende deel en het vaste kozijn. Naden en kieren veroorzaken tocht in huis en je verliest er onnodig warmte mee, waardoor je harder moet stoken.

Let er daarom op dat jij (of het bedrijf dat de kozijnen plaatst) naden en kieren goed dichtmaakt. Met dubbele kierdichting heb je op 2 plaatsen een tochtstrip tussen het raam dat open kan en het vaste kozijn. Dat sluit beter af dan één simpele tochtstrip. Meerpuntssluiting zorgt ervoor dat het raam op meer dan 1 plek dicht klikt. Daardoor sluit het beter en heb je minder kieren. Ramen en deuren met dubbele kierdichting hebben standaard ook meerpuntssluiting.

Houd regen buiten

Controleer bij naar binnen draaiende buitendeuren en ramen of ze een goed afsluitende 'weldorpel' hebben. Dat is een houten of aluminium rand aan de onderkant van deur of raam. Die houdt regenwater tegen. Daardoor wordt het kozijn minder vochtig en gaat langer mee.

Verbeter meteen de ventilatie

Met goede ventilatie zorg je voor gezonde lucht in huis en voorkom je vochtproblemen. Let er bij het vervangen van je kozijn op of je wel of juist geen (nieuwe) ventilatieroosters nodig hebt.

Heb je balansventilatie of ga je dat laten plaatsen? Dan heb je geen ventilatieroosters nodig. Bij het vervangen van de kozijnen of ramen kun je die weg laten halen.

Heb je mechanische of natuurlijke ventilatie? Bij mechanische ventilatie heb je de ventilatieroosters nodig voor de aanvoer van lucht. Bij natuurlijke ventilatie soms ook. In dat geval moet je bij het vervangen van je kozijnen of ramen ook ventilatieroosters nemen. Kies voor slimme roosters die op de winddruk reageren.

Vervangen is niet altijd nodig

Heb je al houten kozijnen en wil je die vervangen? Kijk dan of repareren mogelijk is in plaats van de kozijnen helemaal vervangen. Ook deuren kun je (laten) repareren, of opnieuw afhangen. Bij houten kozijnen waarbij je de sponningdiepte kunt uitfrezen, hoeft ook het plaatsen van nieuw glas geen reden te zijn om te vervangen. Ook bij aluminium kozijnen kan vervangen van het glas mogelijk zijn.

Let op: kozijnen in ongeïsoleerde spouw vervangen

Ga jij je kozijnen vervangen in ongeïsoleerde spouw? Dan moet je rekening houden met natuurbescherming in de Omgevingswet. Het kan namelijk dat vleermuizen nu toegang hebben tot de spouw via naden naast het kozijn. Die mag je niet zomaar dichten door nieuwe kozijnen te plaatsen.

Een oplossing bij houten kozijnen zijn overzetkozijnen, die worden over het bestaande kozijn geplaatst en houden bestaande naden aan de buitenkant open. Check je Omgevingsloket voor precieze richtlijnen in jouw gemeente.

Hout, kunststof of aluminium?

Tussen de milieu-impact van hout, aluminium of kunststof zit weinig verschil, maar dan moet je bij aluminium en kunststof wel kiezen voor kozijnen die voor een deel van gerecyclede grondstoffen zijn gemaakt. Kies vooral het materiaal dat jij mooi of praktisch vindt. De kwaliteit is belangrijker dan het materiaal: kozijnen en deuren van een hoge kwaliteit gaan lang mee.

Houten kozijnen

Hout is altijd een milieuvriendelijke keuze, zolang je kiest voor hout afkomstig uit duurzaam beheerd bos (FSC of PEFC keurmerk). Zelfs als je meetelt dat houten kozijnen op den duur onderhoud als verven nodig hebben, is hout een duurzame keuze. Er bestaan al kozijnen en verfsoorten die maar eens in de 15 jaar onderhoud nodig hebben.

Grofweg kun je bij houten kozijnen kiezen voor Europees hardhout (bijvoorbeeld Robinia of eiken), gemodificeerd naaldhout (vaak vuren) of niet-gemodificeerd naaldhout (bijvoorbeeld grenen). Alle soorten kunnen buiten worden ingezet, voor binnen zijn grenen en vuren toereikend. Bij toepassing buiten hoeft gemodificeerd hout niet geverfd te worden, andere houtsoorten worden doorgaans wel geverfd.

Houten deuren

Ook voor deuren is hout uit duurzaam beheerd bos een goede keus. Kies voor buitendeuren geen massief hout, dat isoleert niet voldoende. Beter zijn buitendeuren met een buitenlaag van bijvoorbeeld MDF en een 'vulling' van bijvoorbeeld PUR. Binnen zijn deuren van Europees naaldhout of MDF paneeldeuren een goede keus.

Laat ze vooraf in de grondverf zetten

Wil je je nieuwe houten kozijnen of deur zelf aflakken, laat je aannemer ze dan voor plaatsing 2 keer in de grondverf zetten. Dat geeft voor de eerste weken voldoende bescherming.

Het is verstandig om je houtwerk in lichte kleuren te schilderen: donker geschilderd hout warmt extra op als de zon erop schijnt. Het hout gaat dan werken en kan dan scheuren. Ook de verflaag gaat dan minder lang mee. Bekijk meer tips voor hout schilderen. 

Aluminium of staal

Bij aluminium kozijnen en deuren kun je het beste kiezen voor een variant die bestaat uit een hoog percentage gerecycled materiaal. Het DUBO-keur garandeert minder milieu-impact, onder andere doordat deze deuren en kozijnen voor meer dan 90 procent uit gerecycled aluminium zijn gemaakt.

Aluminium kozijnen met VMRG-keurmerk hebben standaard een thermische onderbreking zodat je minder warmte verliest. Aluminium of stalen kozijnen blijven lang goed en mooi. Aluminium en staal dat tijdens fabricage, sloop of renovatie vrijkomt, wordt hergebruikt.

Kunststof kozijnen

Kies kunststof kozijnen met het VKG-keurmerk, die zijn van goede kwaliteit en kunnen goed gerecycled worden. Ook voldoen ze aan strenge eisen wat betreft constructie, inbraakwering en installatie. Bij kunststof kozijnen zijn kozijnen die grotendeels zijn gemaakt van gerecycled kunststof de betere keus. Helaas is dit vaak nog niet aangegeven op het product, vraag je leverancier er daarom naar.

Hang- en sluitwerk

Bij hang- en sluitwerk (sloten en scharnieren) helpt het SKG-keurmerk om producten te vinden die lang meegaan. Deze producten zijn ook bestand tegen inbraak.

Onderhoud van kozijnen

Je kozijnen en deuren gaan langer mee als je ze goed onderhoudt. Volg voor het onderhoud van je kozijnen en deuren de voorschriften van de leverancier. Controleer jaarlijks op beschadigingen en slijtage, ook de sloten en scharnieren. Tocht- en beglazingsprofielen controleer je minstens eens in de vijf jaar. Wacht niet met het (laten) bijwerken van schade, zo voorkom je dat die erger wordt.

Geef houten kozijnen en deuren regelmatig een likje verf. Bij aluminium en kunststof is schilderen juist geen goed idee, omdat die materialen de extra bescherming van verf niet nodig hebben. Eenmaal geverfd, heb je meer werk aan het onderhoud. Ongeverfde aluminium en kunststof kozijnen hoef je alleen schoon te houden, bijvoorbeeld met een sopje van allesreiniger als je toch de ramen lapt. Zo voorkom je aanhechting van vuil.

Geschilderde kozijnen en deuren hebben gemiddeld elke 8 jaar een nieuwe verflaag nodig, maar dat kan ook (veel) eerder of juist later zijn. Dat is vooral afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte verf. Kozijnen die geschilderd zijn, moet je jaarlijks goed nakijken en eventueel bijwerken. Let vooral op kritieke punten, zoals de verflaag op liggende delen en verbindingen. 

Waar lever je oude kozijnen en deuren in?

Het bedrijf dat de nieuwe kozijnen plaatst, neemt de oude kozijnen mee. Ga je zelf aan de slag? Lever kozijnen en deuren die aan het eind van hun levensduur zijn in bij het juiste recyclebedrijf of bij de milieustraat. Ook het vensterglas kun je gescheiden inleveren, bij glashandel of milieustraat – niet in de glasbak. Deuren en soms ook kozijnen die (na een opknapbeurt) nog goed zijn, kun je tweedehands aanbieden. 

Kunststof kozijnen kun je inleveren voor recycling inleveren bij een VKG-inzamelpunt. Aluminium en stalen kozijnen gaan aan het einde van hun levensduur naar de handel in oude metalen. Aluminium en staal kan omgesmolten worden, dat kost veel minder energie dan het maken van nieuw metaal.

Een betrouwbaar bedrijf vinden

Kozijnen vervangen is een klus voor een vakspecialist. Kijk op vind een bedrijf voor vakkundige bedrijven die isolerende kozijnen en triple glas aanbieden. Of zoek een bedrijf via het energieloket in jouw gemeente.

Vraag een bedrijf ook naar de mogelijkheden om gerecyclede of tweedehands materialen te gebruiken en weeg mee hoe ze je oude kozijnen afvoeren.

Check op asbest

Bij kozijnen en ruiten van voor 1994 kan asbesthoudende kit of stopverf zijn gebruikt (tussen de ruit en het kozijn en tussen het kozijn en de muur). Vraag het bedrijf dat je kozijnen gaat vervangen of ze dit willen checken. Wees er ook alert op als je zelf het glas of de kozijnen wilt verwijderen.

Op Asbest lees je meer over het verwijderen en afvoeren van asbest.

Meer informatie

• Check in de Energiesubsidiewijzer of je subsidie kunt krijgen voor het plaatsen van isolatieglas en nieuwe kozijnen.
• Brancheverenigingen voor kozijnen: de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (houten kozijnen), VMRG (aluminium kozijnen) en VKG (kunststof kozijnen).