SUP-richtlijn: Europese regels tegen wegwerpplastic
De richtlijn richt zich vooral op single use plastic, oftewel wegwerpproducten. Bijvoorbeeld plastic picknickservies en wattenstaafjes, maar ook sigarettenfilters, voedselverpakkingen en drinkbekers. Plastic afval vormt een groot deel van het zwerfafval.
De maatregelen die onder de richtlijn vallen worden geleidelijk steeds verder aangescherpt. Sinds juli 2023 zijn plastic wegwerpbekers en -verpakkingen voor onderweg, afhalen en bezorgen niet meer gratis. Op je kassabon kun je zien wat je voor de plastic wegwerpverpakking moet betalen. Ook mag een verkoper niet meer zomaar eten of drinken meegeven wegwerpverpakking van hard plastic. De verkoper moet klanten dan de mogelijkheid bieden om een eigen beker of -bakje mee te nemen óf een herbruikbaar alternatief aanbieden.
Nieuwe regels voor wegwerpplastic
Vanaf januari 2024 zijn wegwerpbekers, en -verpakkingen op kantoor en in de horeca verboden, tenzij het voor een groot deel hoogwaardig gerecycled kan worden. En doppen moeten vanaf de zomer in 2024 verplicht aan de fles vastzitten, zodat ze minder snel in het milieu terechtkomen.
Single Use Plastic (SUP) richtlijn. Nieuwe regels voor wegwerpplastic
De infographic toont wat de suprichtlijn inhoudt en wat het doel is.
DOEL VAN DE SUP-RICHTLIJN: De hoeveelheid wegwerpplastic in zeeën neemt jaarlijks toe. Deze plasticsoep is een groot probleem. Plastic bevat vaak giftige stoffen en wordt in de natuur afgebroken. Veel dieren eten per ongeluk plastic resten. Hier kunnen ze ziek van worden. Ook komen de plastic resten terug in de voedselketen. Europa wil dit tegengaan en daarom u de SUP-richtlijn opgesteld. Het doel van alle maatregelen in de SUP-richtlijn is om de hoeveelheid wegwerpplastic in het zwerfafval en de impact daarvan op het milieu terug te dringen. De maatregelen gelden voor alle EU-lidstaten, dus ook voor Nederland.
De 10 meest op stranden gevonden werwerpplastics vormen samen 43% van het zwerfafval bij zee. Vistuig is nog eens 27%. Daarom richt de regelgeving zich op deze producten. De bron Impact assessment single use plastics directive laat zien dat naast deze percentages 16% van het afval bij zee uit niet plastic bestaat, 7% uit ander plastic en nogmaals 7% uit overig Single Use Plastic.
WAT HOUDT DE SUP-RICHTLIJN IN: de SUP-richtlijn omvat verschillende regels die gefaseerd worden ingevoerd.
- Verbod vanaf juli 2021 van: Producten van oxo-degradeerbare kunststoffen, alle piepschuime items als verpakkingskartonnen en flessen, plastic versies van wattenstaafjes, plastic bestek, piepschuime bekers, plastic ballonstokjes, alle piepschuime voedselverpakking items.Productmarkering op verpakking vanaf juli 2021
- Vanaf juli 2021 moet er productmarkering op de verpakking staan. Bij sigaretten: filter bevat plastic. Bij maandverbanditems: product bevat plastic. Bij bekers: product bevat plastic.
- Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid: Producenten gaan meebetalen aan het inzamelen van afval en het opruimen van zwerfafval en aan het nemen van bewustwordingsmaatregelen voor consumenten. Vanaf 5 januari 2023 bijvoorbeeld voor bekers, sigaretten, etensverpakkingen, snoep en tassen. Vanaf 31 december 2024 bijvoorbeeld voor ballonstokjes, maandverbandartikelen en visserijartikelen.
- Statiegeld: er komt statiegeld op alle plasticflesjes, ook op de kleine flesjes per 1 juli 2021. De inzamelingsdoelstelling is 77% in 2025 en 90% in 2029.
- Vanaf 1 juli 2023: Wegwerpbekers en maaltijdverpakkingen voor onderweg, bezorgen of afhalen zijn niet meer gratis én verkopers moeten een herbruikbaar alternatief aanbieden of de mogelijkheid bieden aan klanten om een eigen beker of bakje mee te nemen.
- Vanaf 1 januari 2024: Ook als je ter plaatse bijvoorbeeld in de horeca of op kantoor, eten of drinken nuttigt, moet dit in herbruikbaar materiaal worden geserveerd of in een hoogwaardig recyclebaar alternatief.
- Vanaf 3 juli 2024: doppen moeten vastzitten aan kleine en grote plastic flessen
WAT KUN JIJ DOEN: reduce, reuse, recycle
- Verminderen: Vraag je af of je het product echt nodig hebt. Of kun je hetzelfde product misschien kopen zonder of met minder plastic verpakking?
- Hergebruik: Gebruik in plaats van een eenmalig product een product dat je vaker kunt gebruiken. Een eigen beker voor koffie of thee onderweg. Een herbruikbare tas in plaats van een plastic zak.
- Recyclen: Gebruik waar mogelijk producten waarvan het materiaal gemakkelijk gerecycled kan worden. Zo maken we van gebruikt glas weer nieuw glas.
Zeeschildpad op plastic
Op plastic wegwerpproducten kom je sinds 2021 een logo met een schildpad tegen. Het logo maakt duidelijk dat een product plastic bevat en niet in het milieu terecht moet komen. Deze markering herken je aan de afbeelding van een overleden zeeschildpad, drijvend in zee. Dat beeld is gekozen omdat plastic in zee een groot probleem vormt voor zeedieren. Dit is beter bekend als de plasticsoep. Vogels, vissen, dolfijnen en zeehonden krijgen (soms bijna onzichtbare) stukjes plastic binnen of raken verstrikt in grote stukken plastic. Plastic in zee kan via voedsel dat wij uit de zee halen ook ons lichaam binnendringen. Het logo kom je onder andere tegen op plastic wegwerpbekers, verpakkingen van sigaretten en vochtige doekjes.
Statiegeld op plastic flesjes
De komende jaren komen er gefaseerd steeds meer nieuwe, strengere regels voor plastic producten. Zo zit er bijvoorbeeld statiegeld op kleine plastic flesjes. De doppen van dit soort flesjes moeten vanaf 2024 verplicht aan de fles vast zitten, zodat ze minder snel in het zwerfafval terecht komen. En vanaf 2025 moeten plastic producten meer gerecycled plastic bevatten. Alle Europese lidstaten hebben daarnaast afgesproken dat 90% van het plastic afval moet worden verzameld voor recycling.
Ook producenten van plastic producten moeten meer gaan doen om plastic zwerfafval tegen te gaan. Zo gaan ze bijdragen aan het opruimen en tegengaan van zwerfafval. Consumenten moeten ook beter geïnformeerd worden over plastic producten. Al deze regels gelden ook voor bioplastics.
Vragen over de SUP-richtlijn
Anderen keken ook naar
Plastic in zee of plasticsoep
In zee drijft veel plastic, van grote stukken op het water tot bijna onzichtbare stukjes onder water. Dit noemen we ook wel plasticsoep. Plastic hoort...
Zwerfafval
Zwerfafval zorgt voor veel ergernis. Het trekt ongedierte aan en het opruimen kost de overheid ruim 300 miljoen euro per jaar. Bovendien is zwerfvuil slecht...
Tips voor minder afval
Minder afval produceren is goed voor het milieu, nog beter dan afval recyclen. Je bespaart zo grondstoffen en energie. Met een paar makkelijke tips kun...