Nee, dit is een fabeltje. Het is namelijk goedkoper om gescheiden afval te verwerken, dan één hoop gemengd afval.

Heel soms worden partijen apart ingezameld afval wel afgekeurd, maar dat is dan omdat er te veel afval bij zit dat er niet in hoort. Dat afval kan dan niet meer gescheiden worden verwerkt. Daarom is het belangrijk om je afval zorgvuldig te scheiden: gooi bijvoorbeeld geen plastic bij het oudpapier of in de gft-bak.

Lees meer op Welk afval waar.

Het idee dat gezinnen maar een klein beetje afval produceren vergeleken met bedrijven en kantoren, klopt niet. Thuis afval scheiden maakt wel degelijk verschil! Want wist je dat het niet-gerecyclede afval van de bouw, industrie en landbouw bij elkaar minder is dan het niet-gerecyclede afval in huis?

In 2018 waren huishoudens goed voor ruim 8.300 miljoen kilo afval. Hoe je dat weggooit maakt absoluut uit: hier is nog veel winst te behalen. Natuurlijk heeft het ook zin om op je werk afval te scheiden. Vraag je baas om aparte bakken neer te zetten voor plastic, gft, glas en papier.

Wil je weten welk afval in welke bak hoort? Kijk op Welk afval waar.

Dit is niet juist. Soms is het groente- fruit- en tuinafval (gft) te vervuild om gescheiden te worden verwerkt (er zit bijvoorbeeld veel plastic in). Of er is bijna geen gft-afval (omdat bewoners geen tuin hebben bijvoorbeeld). Maar dat betekent niet dat de inzameling overal zinloos is.

Zeker in dorpen en wijken met vrijstaande huizen of rijtjeshuizen is gft-inzameling een groot succes. Een flink deel wordt eerst vergist, om er biogas uit te maken. Composteerbedrijven maken er daarna schone compost van, die onder meer gebruikt wordt voor het verbeteren van de grond in plantsoenen. Lees wat er allemaal bij het gft mag en wat er met het afval gebeurt.

Dit is wel én niet waar. Het is niet mogelijk om vast te stellen wat beter is voor het klimaat: het verbranden of composteren van gft-afval. Toch zijn er goede redenen om gft gescheiden in te zamelen:

• Gft gescheiden inzamelen en composteren is goedkoper dan het samen met het restafval verwerken. Dit scheelt weer in de gemeentebelasting die jij betaalt voor het ophalen en verwerken van huisvuil (de afvalstoffenheffing).
• Steeds meer gft-afval wordt vergist. Dit levert biogas op: dat is duurzame energie.
• Van gft-afval kan goede compost gemaakt worden. Boeren, tuinders en de gemeente gebruiken dit om de bodem te verbeteren (bijvoorbeeld om groente of fruit op te telen of voor plantsoenen). Compost is beter voor het milieu dan kunstmest en potgrond of tuinaarde (dat wordt van veen gemaakt). Lees hier meer over op Goede bemesting.
• Als het gft-afval bij het gewone afval zou komen, komt Nederland afvalenergiecentrales (aec's) tekort.

Lees wat er wel en niet bij het gft mag.

Uit onderzoek blijkt dat de schimmels in een gft-bak geen risico vormen, als je de gft-emmer (of je gft-bakje) in huis minstens één keer per week leegt en schoonmaakt. Het risico is natuurlijk nog kleiner als de gft-bak buiten staat.

Lees wat er allemaal in je gft-bak mag.

Afval scheiden is waardevol. Niet alleen voor het milieu, maar vaak ook voor onze portemonnee. Ingezameld papier, glas, metaal en textiel leveren geld op: daarmee gaan de kosten van het inzamelen en verwerken naar beneden. Het inzamelen en recyclen van gft tot compost en andere bioproducten is (nog) niet kostendekkend, maar wel goedkoper dan verbranden.

Bij plastic is het iets ingewikkelder: bij een lage olieprijs is nieuw plastic namelijk goedkoper dan gerecycled plastic. Maar omdat de producenten van plastic verpakkingen meebetalen aan de recycling, is het gescheiden inzamelen en sorteren van plastic toch kostendekkend. Voor het milieu is recyclen in elk geval altijd beter dan verbranden! Lees wat er allemaal bij het plastic afval mag.

Je zou misschien denken dat losse ritjes voor al die verschillende afvalsoorten meer CO2-uitstoot veroorzaken dan wanneer je alles tegelijk ophaalt en verbrandt. Niet juist! Afval gescheiden inzamelen en recyclen is aantoonbaar veel beter voor het milieu dan alles bij elkaar inzamelen en verbranden. Afzonderlijk transport levert nauwelijks extra CO2-uitstoot op. En afvalverbranding levert weliswaar energie, maar zorgt per saldo voor extra CO2-uitstoot en verlies van grondstoffen.

Nascheiding is niet voor elke afvalsoort de oplossing. Papier, gft, textiel en glas kan alleen gerecycled worden als het gescheiden is ingezameld. Papier en textiel dat bij het huisvuil zit, wordt bijvoorbeeld nat en vies: daar kan het recyclebedrijf niets meer mee. Groente, fruit en etensresten in het restafval plakken vast aan ander afval en zijn daardoor slecht te scheiden, bovendien zit er veel ‘vervuiling’ tussen (bijvoorbeeld kleine stukjes plastic). Apart inzamelen is daarom nodig.

IJzer (blikjes, schroeven) kan wel goed met magneten uit het restafval gevist worden. Maar voor aluminium blikjes is dat iets moeilijker (zie de volgende fabel). Omdat je als consument niet altijd weet van welk materiaal je blik of schaaltje gemaakt is, is het goed om al je metalen verpakkingen gescheiden in te leveren.

Alleen voor plastic verpakkingen en drinkpakken maakt het niet zoveel uit of het gescheiden ingezameld wordt of samen met het restafval. Toch kan jouw gemeente goede redenen hebben om dit gescheiden in te zamelen, bijvoorbeeld omdat ze geen nascheidingsinstallatie hebben. Elke gemeente mag zelf kiezen hoe zij huisvuil inzamelt. Daarbij kijkt de gemeente bijvoorbeeld naar het soort woningen (veel flats of juist laagbouw) en of veel mensen een tuin of plaatsje hebben.

Wat ook meespeelt, is dat er in Nederland niet genoeg sorteermachines zijn om al ons afval achteraf te scheiden. En het kost veel geld om zulke machines te bouwen. Gemeentes moeten daar dus in investeren. Nascheiden is een welkome achtervang voor situaties waarin gescheiden inzamelen lastig is.

Welk afval mag in welke bak? Je vindt het in de Afvalscheidingswijzer.

Voor stalen blikken klopt dit inderdaad: die kunnen ze voor 95% uit het huisvuil vissen. Bij aluminium blikken, schaaltjes en folie gaat dat minder goed, aluminium is namelijk niet magnetisch. Het lukt bij nieuwe installaties steeds beter, maar nog niet elke afvaloven heeft hier al in geïnvesteerd, plus dat dunne stukken aluminium alsnog verbranden. Zonde, want de recycling van aluminium geeft juist heel veel milieuwinst. Doe voor de zekerheid jouw blikken, blikjes en aluminium schaaltjes en folie dus bij het plastic en de drinkpakken. Check wel even of jouw gemeente blik samen met plastic en drinkpakken inzamelt, dit lees je op de website van je gemeente. Vanaf 2023 is statiegeld op blikjes verplicht.

Lees meer over het inzamelen van blikken en spuitbussen.

Niet waar. Jouw gemeente mag niet verdienen op de afvalstoffenheffing. Als de gemeente geld overhoudt, dan moet ze dat het jaar daarna verrekenen. Clubs of organisaties kunnen soms wel wat verdienen aan afvalinzameling: denk aan kerken, scholen en sportverenigingen die oud papier ophalen, maar dit is vrijwilligerswerk waarbij de opbrengsten aan een goed doel worden besteed.