Voor je gezondheid kun je alcohol beter matigen. Les eerst je dorst met kraanwater en drink daarna je pilsje of glas wijn met smaak. Gewone pils uit een statiegeldfles is een klimaatvriendelijke bierkeuze. De impact van 5 statiegeldflesjes Nederlandse pils is vergelijkbaar met 1 speciaalbiertje uit Italië zonder statiegeld. Bij wijn maakt het voor het klimaat niet zoveel uit of je rood, wit of rosé drinkt. Qua klimaatbelasting scoort wijn in de bag-in-box beter dan de wijnfles. Pas daarbij wel op dat je geen wijn verspilt. Je kunt beter een fles op maat kopen dan wijn moeten weggooien.

Tips voor bier

Statiegeldfles, blikje en eenmalig glas

Het maakt voor de klimaatimpact van bier groot verschil of bier verpakt is in statiegeldflesjes, een blikje of in eenmalig glas. Bier in statiegeldflesjes is het meest klimaatvriendelijk. Van het in Nederland geproduceerde bier wordt 80 procent verkocht in herbruikbare verpakkingen, zoals statiegeldflessen en herbruikbare fusten. Ook sommige buitenlandse biertjes zitten in statiegeldflessen. Het overige bier wordt verpakt in eenmalige verpakkingen, zoals niet-statiegeld flesjes en blikjes. Deze eenmalige verpakkingen worden wel op grote schaal gerecycled. Is jouw favoriete bier niet te koop in statiegeldflesjes? Kies dan voor een blikje; dit is beter dan eenmalig glas. En lever het blikje of het eenmalige glas gescheiden in.

Waar komt je bier vandaan?

Wanneer bier in glazen flesjes over grote afstanden vervoerd wordt, heeft dit een grotere klimaatimpact dan wanneer bier dichterbij geproduceerd is. Het meeste bier dat we in Nederland drinken komt uit Nederland of landen in de buurt (België, Duitsland, Frankrijk). Komt een gebotteld biertje uit Zuid-Europa, dan is de klimaatbelasting door transport veel hoger dan een flesje uit Nederland.

Pils en witbier wint van speciaal bier

Bier wordt gemaakt van water, gefermenteerde mout en plantaardige bestanddelen, zoals kruiden en hop. De mix van grondstoffen en het productieproces zorgen voor de smaak en houdbaarheid van bier. Pils is verreweg het meest verkochte bier in Nederland (80 procent van de verkoop). Verder kopen we speciaalbier, biermixen (zoals Radler) en steeds vaker ook alcoholvrij bier.

Speciaalbier heeft de hoogste klimaatimpact. Dit komt doordat er in het bier meer mout wordt toegevoegd dan in pils. De productie van witbier heeft juist een lagere klimaatimpact, omdat er deels tarwe in plaats van gerst gebruikt wordt. Tarwe heeft een lagere klimaatimpact dan gerst.

Energieslurpende bierkoelkast

Een biertje drink je het liefst koud. Check of je een energiezuinige koelkast hebt, dat scheelt voor het klimaat. Gebruik je een tweede (oude) koelkast om bier koud te houden? Dan kun je deze energieslurper beter de deur uit doen.

Tips voor wijn

Impact van de verpakking en transport

Het maakt voor het klimaat groot verschil waar en hoe de wijn verpakt is. Er is geen makkelijke manier om zelf te ontdekken of wijn klimaatvriendelijk is. De minste klimaatimpact heeft wijn die als bulk naar Nederland vervoerd is en pas hier verpakt wordt. Dit gebeurt slechts met 10 procent van de in Nederland gekochte wijnen. De meeste wijn die we in Nederland drinken wordt al in het land van herkomst verpakt en in de fles vervoerd. Je kunt alleen niet altijd eenvoudig op het etiket zien waar de wijn verpakt is. Als consument kun je wel op maat kopen door voor de juiste hoeveelheid te gaan en op de verpakking te letten.

De meest klimaatvriendelijke verpakking van wijn is de bag-in-box verpakking. Dit geldt alleen als je de wijn in de bag-in-box op krijgt zonder dat je hoeft weg te gooien. Wijn verspillen is namelijk nog klimaatbelastender. Voor het klimaat weegt de afstand minder zwaar dan de verpakking. Zo heeft Italiaanse wijn - in een glazen fles die per vrachtwagen wordt vervoerd - een meer dan twee keer zo hoge klimaatimpact als een wijn uit Australië - in een bag-in-box die per schip komt.

Verschil tussen wijnflessen

Bij wijn in glazen flessen hangt de klimaatimpact af van het gewicht van de fles en het aandeel gerecycled glas dat gebruikt is. Hoe lichter de fles, hoe minder brandstof nodig is om de wijn te vervoeren. Ook scheelt het voor het klimaat als er minder materiaal nodig is om de fles te maken. De wijnsector zet zich daarom hard in voor het reduceren van het flesgewicht.

Grote flessen - met meer inhoud – hebben naar verhouding minder verpakkingsgewicht. Je kunt dus beter kiezen voor een liter dan voor een halve liter (mits je niet verspilt). De klimaatimpact van mousserende wijn is meestal groter. Dat komt doordat wijn met bubbels in zwaardere flessen verpakt is om de druk van het koolzuurgas aan te kunnen.

Verder maakt het voor het klimaat ook verschil van hoeveel gerecycled glas de fles is gemaakt. Groen glas bevat een veel hoger percentage (ongeveer 75 procent) gerecycled glas dan wit glas (ongeveer 40 procent). Een groene fles is daarmee nog niet automatisch de groenste keuze omdat het gewicht en de inhoud van de fles ook meewegen. Voor alle lege flessen geldt dat het goed is om ze in de juiste glasbak in te leveren.

Waar komt wijn vandaan?

Wijn wordt gemaakt van druiven en komt meestal uit bekende buitenlandse wijnstreken. Er is ook Nederlandse wijn, maar dat is minder dan 1 procent. Het is in de winkel of voor een glas wijn niet mogelijk om een klimaatvriendelijke keuze te maken puur op basis van het land van herkomst. Andere factoren wegen namelijk ook mee voor het klimaat en die wisselen soms van jaar tot jaar. Denk aan weersomstandigheden, bodemomstandigheden, het energiegebruik van de machines en het druivenras. Daarnaast is voor de impact van belang waar en hoe de wijn verpakt en vervoerd is. Soms wordt wijn bijvoorbeeld als bulk naar Nederland vervoerd en hier gebotteld. Dat is beter voor het klimaat, maar je ziet het niet op de fles.

Verschil tussen soorten wijn

Er zijn verschillende soorten wijn: rode wijn, witte wijn, rosé en mousserende wijn zoals champagne en prosecco. Ook bestaan er versterkte wijnen zoals port en sherry. Rode wijn wordt het meest gedronken, gevolgd door witte wijn. Je kunt niet een klimaatvriendelijke keuze maken op basis van de soort wijn. Net als de herkomst van de wijn spelen andere omstandigheden mee zoals de druiventeelt, het druivenras, bodemconditie en weersomstandigheden. Zoals hierboven beschreven hebben teelt, verpakking en vervoer allen invloed op de totale klimaatimpact van je glas wijn.

Keurmerken

Ook op wijn kun je keurmerken vinden die iets zeggen over duurzaamheidsaspecten. Zo geven biologische keurmerken (EU-biologisch, EKO, Demeter) aan dat bij de teelt van de grondstoffen geen kunstmest en chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Het topkeurmerk Fairtrade stelt strenge eisen aan onder meer werkomstandigheden, eerlijke(re) betaling aan werknemers en boeren, naast milieu-eisen. Check de Keurmerkenwijzer.