Schimmels in de tuin

Zwakke planten, verkleurde bladeren, of vreemde spinsels? Misschien heeft jouw plant een schimmel. Ontdek op deze pagina hoe je schimmels kunt herkennen en wat je hiertegen kunt doen.

Plantenziekten voorkómen is natuurlijk het beste voor je tuin en het milieu. We delen vijf tips om schimmels op jouw planten geen kans te geven.

Tips tegen schimmels in de tuin

  1. 01

    Kies voor sterke, gezonde planten die bij je tuin passen. Tips vind je bij planten en bomen kiezen. Als een plant steeds opnieuw ziek wordt, kun je beter voor een andere plant kiezen.

  2. 02

    Zet planten op een geschikte plaats: als ze te weinig licht, water of voedingsstoffen krijgen, vermindert hun weerstand. Verbeter de bodem zo nodig met compost.

  3. 03

    Inspecteer je planten regelmatig en verwijder aangetaste takken of bladeren. Gooi die niet op composthoop, maar bij het gft-afval. Anders breng je de schimmels later zelf weer terug in de tuin via de compost.

  4. 04

    Schimmels gedijen in een vochtige omgeving. Door de tuin 's morgens water te geven in plaats van 's avonds, houd je de bodem droog.

  5. 05

    Verbouw je groenten in een moestuin? Zet dan niet elk jaar hetzelfde gewas op dezelfde plek. Door verschillende plantensoorten af te wisselen op een stuk grond (vruchtwisseling) voorkom je dat plaagorganismen voet aan de grond krijgen in je tuin.

  6. 06

    Schimmels kun je bestrijden met verschillende milieuvriendelijke middelen, zoals (een extract van) brandnetelblaadjes, heermoes of uienschillen.

Houd je planten sterk en gezond

Hoe beter je planten bij jouw tuin passen, hoe sterker en gezonder ze zullen zijn. Sterke planten zijn minder vatbaar voor schimmels. Plaats planten daarom op een geschikte plek in je tuin en verbeter de bodem eventueel met compost. Geef de planten bij voorkeur in de ochtend water, als de zon niet te fel schijnt. In de avond kan de grond namelijk vochtig blijven, wat de planten gevoelig maakt voor schimmels. Controleer je planten regelmatig op schimmels en verwijder beschadigde takken of bladeren.

Wat is de oorzaak?

Voordat je zieke planten of een aangetast gazon er bovenop kunt helpen, moet je weten wat er aan de hand is. Is je plant aangetast door een schimmel – en welke soort dan – of nemen luizen, mijten of andere insecten hapjes uit de bladeren?

Zo herken je schimmelsoorten

Symptomen Soort schimmel
Oranje vlekjes op het blad Roestschimmel (vooral bij stokroos)
Witte wollige plekjes op de bovenkant van het blad, of, in een later stadium, op het hele blad Echte meeldauw
Bleekgele vlekken bovenop het blad en wit poederig pluis eronder Valse meeldauw
Gele en zwarte vlekken op het blad, uiteindelijk valt het af Sterroetdauw (bij rozen)
Omgevallen en dode kiemplantjes Smeul
Verdorde grassprieten (in het gazon) die aan elkaar plakken, soms met rozerode draadachtige woekering Rooddraad
Bruine plekken (in het gazon) met sneeuwwit pluis Sneeuwschimmel

 

Is er iets mis met je plant, maar herken je de symptomen niet? Dan wordt je plant mogelijk aangetast door vraatinsecten. Een gebrek aan voedingsstoffen of licht kan ook de oorzaak zijn. De bodem kun je gezond en vruchtbaar maken door er compost of organische mest door te scheppen. Zorg daarnaast dat je planten op de juiste plek zet in je tuin: sommige planten hebben veel zonlicht nodig, terwijl andere soorten juist goed groeien op schaduwrijke plekken.

Schimmel bestrijden met brandnetels, heermoes of ui

Bestrijding met brandnetelblaadjes

Met brandnetelblaadjes kun je je fruitbomen, groenten en planten behandelen bij schimmels. Je kunt deze middelen zelf maken, ze zijn officieel toegelaten en het is een milieuvriendelijke manier om schimmel te bestrijden. Schimmel op gewassen in de moestuin bestrijd je met brandnetelthee, bij siergewassen in de tuin meng je brandnetelblaadjes door de mulch tot een strooisel. Voor de thee meng je 75 gram jonge brandnetelblaadjes met 1 liter drinkwater. Laat het 3-4 dagen trekken bij 20°C en roer het mengsel dagelijks. Filter het mengsel en verdun het ongeveer 5 keer voor je het gebruikt. Pas het toe met bijvoorbeeld een plantenspuit. Herhaal dit om de week of om de twee weken en pas het in totaal niet meer dan zes keer toe in één seizoen. Het strooisel maak je door 83 gram droge brandnetelblaadjes te mengen per kg mulch. Je strooit het strooisel rondom de voet van de plant.

Heermoes inzetten tegen schimmel

Ook heermoes – dat vaak als onkruid in tuinen voorkomt – werkt tegen schimmels in je tuin of moestuin. Net als brandnetels kun je heermoesthee gebruiken of een strooisel van heermoes en mulch. Vind je geen heermoes, dan zijn de buitenste schillen van uien een alternatief.

Het recept voor de heermoesthee is als volgt: laat 200 gram heermoes een half uur weken in 10 liter water en kook dit daarna drie kwartier. Als het afgekoeld is, filter je het geheel en verdun je de vloeistof met nog eens 10 liter water. Het gemaakte extract gebruik je binnen 24 uur door het op planten en op de grond te spuiten. Voor het strooisel meng je 90 gram gedroogde heermoes per liter mulch. Dit strooisel kun je ook toepassen bij je sierplanten.

Schimmel bestrijden met uienthee

Tot slot kun je ook nog uienthee maken om schimmels te bestrijden op je aardappelen, tomaten en komkommer. Kook een pond uien in 10 liter water voor 10 minuten. Laat daarna nog een kwartier trekken en giet de thee door een zeef. Pas het middel binnen 24 uur na maken toe en herhaal maximaal 5 keer met 3 tot 7 dagen ertussen.

Chemische bestrijding

Heb je alles geprobeerd, maar heb je nog steeds last van schimmels? Dan kun je overwegen om chemische bestrijdingsmiddelen in te zetten. Vanwege de belasting voor het milieu raden wij het af, maar in het geval van een echte plaag is het soms de enige oplossing.

Vergroot afbeelding
Infographic over gebruik bestrijdingsmiddelen (Klik om te zoomen)

Tegen schimmels zijn chemische bestrijdingsmiddelen te koop. Koop alleen middelen met een toelating van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en koop nooit iets waar de ingrediënten niet op staan. Een toegelaten middel herken je op de verpakking aan een nummer dat begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'. Lees meer over toegelaten middelen. Welk middel je mag gebruiken tegen een plaag kun je ook vinden op de toelatingslijst van het Ctgb.

Volg altijd de gebruiksaanwijzing

Dat een middel is toegelaten, betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik schadelijk voor het grondwater, de bodem of voor planten en dieren. Volg daarom altijd nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van een bestrijdingsmiddel. Zo houd je de risico's voor je gezondheid en het milieu zo laag mogelijk.

Negeer vage claims

Soms zie je termen als 'plantaardig', ‘natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ op het etiket staan. Dit soort vage kreten zeggen weinig bij een bestrijdingsmiddel: gif is gif. Dat geldt ook voor 100% natuurlijke middelen. Laat je dus niet misleiden door dit soort claims, maar check altijd de kleine lettertjes op het etiket.

Klein chemisch afval

Laat na gebruik de spuitbus of andere verpakking heel en lever restanten in als klein chemisch afval.