Bij de keuze van je huisdier denk je waarschijnlijk niet als eerste aan het milieu. Als kattenliefhebber zal je niet gauw een hamster nemen omdat die plantaardig voer eet. En als je gek bent op grote honden zal je niet snel een klein keffertje in huis nemen. Maar welk huisdier je ook hebt, er zijn altijd dingen waar je op kunt letten.

Tips over huisdieren

Klimaatimpact van huisdieren

De klimaatimpact van voeding voor een hond is ongeveer 2% van de klimaatimpact van een Nederlands huishouden. Voor een kat is dit minder dan 1%. Een groot deel komt voor rekening van het voer. Daarnaast zorgen de uitwerpselen (poep) voor milieuproblemen. Grote dieren eten en poepen meer dan kleine dieren. Geef je huisdier in elk geval niet te veel voer: veel dieren krijgen meer dan ze nodig hebben. Let ook op of je de verpakking van het dierenvoer. Ga voor materiaal dat goed te recyclen is en lever het gescheiden in. Twijfel je over de juiste bak? Check de Afvalscheidingswijzer.

Spullen voor je huisdier

Spullen voor je huisdier hebben relatief weinig milieu-impact. Dingen waar je op kunt letten zijn: koop niet te veel spullen en koop zoveel mogelijk tweedehands of van duurzaam materiaal (bijvoorbeeld een hok van hout met FSC-keurmerk).

Dier op proef of uit het asiel

Een huisdier is hartstikke leuk, maar je zult de eerste niet zijn die na een paar maanden ontdekt dat die leuke kleine pup wel erg veel zorg nodig heeft, of dat de kinderen niet meer naar de konijnen omkijken. Informeer of je een asieldier op proef kunt nemen, of vraag een vriend of kennis eens of zijn huisdier een week mag komen logeren.

Sowieso kun je beter een dier uit het asiel adopteren dan er één uit een nieuw nestje halen. En laat je hond of kat op tijd steriliseren of castreren. Wil je heel graag een nestje jonge katjes of pups? Houd het dan bij één.

Honden en katten

De meeste klimaat-impact van een hond of kat zit in het voer. Honden- en kattenvoer bestaat deels uit vlees. Meestal zijn dit bijproducten, bijvoorbeeld orgaanvlees, uiers, hanenkammen enzovoort. Maar er kan ook spiervlees in zitten: dit vlees zouden wij mensen ook zelf kunnen opeten (bijvoorbeeld in knakworst, frikandellen of kipnuggets). De rest van het voer bestaat uit granen of andere plantaardige producten.

Check het etiket

Voor het milieu kun je beter voer geven met dierlijke bijproducten dan met spiervlees. Bijproducten herken je aan woorden als orgaanvlees, dierlijk meel, dierlijk vet, dierlijke nevenproducten en dierlijke bijproducten op het etiket. Als er ‘vlees’ op het etiket staat, is dit waarschijnlijk spiervlees. Verder heeft kip een lagere milieu-impact dan lam of rund.

Liever droogvoer dan natvoer

De milieudruk van droogvoer (brokken) is lager dan die van natvoer (bijvoorbeeld uit blik). Dat komt doordat de productie van natvoer meer milieu-impact heeft én doordat natvoer eerder bederft: je gooit er dus meer van weg. Dit laatste kun je voorkomen door niet te veel natvoer tegelijk te geven en geopende zakjes en blikjes in de koelkast te bewaren. Voer dat blijft staan, kun je afdekken of in de koelkast zetten tot je dier er weer om vraagt Met het oog op het milieu is het geen goed idee om je kat of hond vers vlees of verse vis te geven.

Geef sommige katten wel natvoer

Als je kat weinig drinkt is dat een goede reden om natvoer te geven. Via het natvoer krijgt hij dan toch genoeg vocht binnen.

Keurmerken voor milieu en dierenwelzijn

Wil je voer dat is geproduceerd met aandacht voor het milieu en/of dierenwelzijn, kies dan voor deze keurmerken: Beter Leven (1 of 3 sterren), MSC, ASC of biologisch.

Poep van honden en katten

Ruim hondenpoep op en gooi het met zakje en al in de afvalbak of vuilnisbak. Gooi het zakje met poep niet in de afvoerput van de stoep. Ook kattendrollen horen in de vuilnisbak en niet in de gft-bak (er kunnen ziektekiemen in zitten). Heb je een zandbak voor de kinderen, dek die dan af zodat katten er niet in kunnen poepen.

Kattenbakkorrels horen bij het restafval. Verschoon de bak op tijd maar niet vaker dan nodig is. Als je elke dag de drollen eruit schept, gaat het minder stinken en kan het langer mee. Lees meer over de milieu-impact van kattenbakvulling.

Vlooien kunnen een plaag in huis worden. Lees hoe je milieuvriendelijk vlooien kunt bestrijden.

Vissen

Tropische vissen hebben warm water nodig, wat veel stroom kost. Een aquarium met koudwatervissen (allerlei soorten goudvissen) hoef je niet te verwarmen. Het aquarium zelf kun je tweedehands kopen, dat scheelt nieuwe materialen (en geld).

Energiegebruik aquarium

Hoeveel stroom een aquarium thuis verbruikt, hangt erg af van de inhoud van de bak, de watertemperatuur, het soort verlichting en de vraag of het aquarium is afgedekt. Een aquarium van 60 liter kan ongeveer 300 kWh per jaar verbruiken. Maar bij een flink tropisch aquarium met pomp kan dit oplopen tot wel 1000 kWh. 

Tips om het energieverbruik te beperken:

• Zet het aquarium in een kamer die je toch al verwarmt, bijvoorbeeld de woonkamer.
• Kies zuinige led-lampen voor je aquarium.
• Dek de bak af. Dan gaat er minder warmte verloren.
• Isoleer ook de bodem en achterkant van het aquarium.
• Zet de temperatuur niet hoger dan nodig.
• Koop niet een te grote bak.

Knagers, vogels en kippen

De klimaatimpact van konijnen, hamsters, cavia’s, muizen, ratten, zangvogels en kippen is een stuk minder groot dan die van de andere huisdieren. Dat komt vooral doordat ze minder en plantaardig voer eten (bijvoorbeeld granen, zaden, hooi en wortel). De klimaatdruk van dit voer is klein. Een deel ervan is bovendien bijproduct dat mensen niet eten (sojadoppen, schilfers van palmpitten enzovoort).

Wat gebruik je op de bodem van hok of kooi?

Knaagdieren: welk materiaal voor jouw dier het prettigst is, vind je op de website van LICG. Kies je voor bodembedekking op basis van hout, let dan op het FSC-keurmerk. De bodembedekking mag met mest en al in de bak voor groente-, fruit- en tuinafval (de groen-bak) of op de composthoop.

Gebruik in de kooi van zangvogels géén schelpenzand: dit heeft een hogere milieu-impact dan andere bodembedekkers. Strooisel van mais of berkensnippers is wel een goede keuze.

Schelpenzand mag niet in de groen-bak, de andere strooisels wel.

Bij kippen is het belangrijk dat je ze niet te veel voer geeft: dit trekt namelijk ongedierte aan. Zorg verder dat muizen en ratten niet bij het voer kunnen.

Dode huisdieren

Dode huisdieren mogen niet in de vuilnisbak of biobak. Je mag ze wel in de tuin begraven (in een gat van minstens 75 cm diep). Er zijn ook begraafplaatsen en crematoria voor dieren. Je kunt ze ook bij de dierenarts achterlaten, dan gaan ze naar een destructiebedrijf. De dierenarts rekent daar vaak wel een bedrag voor. Kippen moeten altijd naar een destructiebedrijf vanwege het risico op ziektes.

Meer informatie

Tips voor de aankoop en verzorging van huisdieren vind je bij het Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren en de Dierenbescherming.