Bloedluis op kippen

Als je kippen houdt, is de kans groot dat je te maken krijgt met bloedluis (rode vogelmijt). Ontdek hoe je bloedluis kunt voorkomen en hoe je er vanaf komt.

De naam bloedluis klopt eigenlijk niet: het beestje is geen luis, maar een mijt. Deze mijten nemen flink bloed af van kippen of andere vogels, zoals duiven. Door het bloedverlies worden je vogels sneller ziek en onrustig. De mijten planten zich razendsnel voort en kunnen 9 maanden zonder voedsel.

Neem de juiste hygiënemaatregelen om besmetting te voorkomen. Bij besmetting kun je chemische middelen inzetten, maar bijna alle middelen hiervoor, zoals fipronil, zijn verboden. Gebruik die dan ook niet. Houd je zelf vogels in de tuin? Lees wat wel en niet mag en hoe je bloedluis kunt voorkomen in je kippenhok of duiventil.

Tips tegen bloedluis op kippen

  1. 01

    Maak het kippenhok vogeldicht. Vogels die op bezoek komen, brengen bloedluizen mee.

  2. 02

    Houd het hok grondig schoon. Goede hygiëne verkleint de kans op besmetting. Volg het schoonmaakschema en plan de maatregelen in.

  3. 03

    Hang zitstokken zwevend op of maak een buffer, zodat bloedluizen niet naar de zitstokken kunnen kruipen.

  4. 04

    Bestrijd de bloedluis door plaatselijk te verhitten met een stoomreiniger of heteluchtpistool.

  5. 05

    Schakel een natuurlijke vijand in: plaats roofmijten. Biologische bestrijding is beter voor het milieu dan bestrijdingsmiddelen met gif.

  6. 06

    Zijn je kippen ziek? Vraag de dierenarts om een medicijn. Tegen bloedluizen bestaan diergeneesmiddelen voor kippen.

  7. 07

    Gebruik alleen toegestane middelen en geen verboden stoffen zoals fipronil.

Bloedluis voorkomen

Bloedluis bestrijden is heel lastig: zorg er daarom voor dat je bloedluis in je kippenhok voorkomt! Gebruik hiervoor de onderstaande tips.

Maak het kippenhok vogeldicht

Vogels komen vaak op kippenhokken af voor voedsel. Hierbij kunnen ze vogelmijten zoals bloedluis meenemen. Voorkom dus dat andere vogels het hok binnen kunnen vliegen.

Pas ook op met vogelnesten en nestkastjes in de buurt van het kippenhok: bloedluizen kunnen zich in vogelnesten en nestkasten verschuilen en vermeerderen en zich van daaruit verplaatsen. Hang nestkasten daarom niet in de buurt van je kippenhok, en maak ze na het broedseizoen goed schoon.

Bevestig zwevende zitstokken of maak een buffer

Bloedluizen kruipen via de zitstok naar je kippen toe. Je kunt er op verschillende manieren voor zorgen dat bloedluizen er niet langs kunnen: bijvoorbeeld door de zitstokken met ijzerdraad op te hangen in plaats van aan de wand te bevestigen, de zitstokken te bevestigen met speciale bloedluiswerende houders of badjes of door de stokken bij de basis in te smeren met olie of vaseline, zodat de bloedluizen er niet langs kunnen. Tot slot kun je er nog voor kiezen een horizontale draagconstructie te bouwen waarop de zitstokken rusten. De poten van de constructie kun je dan in een oliebadje zetten, ook dit houdt de bloedluizen tegen.

Grondige en regelmatige schoonmaak

Regelmatig schoonmaken helpt bloedluis voorkomen. Het onderstaande schoonmaakrooster op basis van het advies van het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren helpt je hierbij! Richt het hok zo in dat je makkelijk kunt schoonmaken en let goed op dat de bloedluizen niet langs de wanden naar de zitstokken kunnen kruipen.

Schoonmaakschema tegen bloedluis

  • Iedere dag:

    • eieren rapen
    • water verversen
    • mestplank afkrabben
    • waterbakken wassen
  • Wekelijks:

    • uitwerpselen in binnen- en buitenhok verwijderen
    • zitstokken reinigen
  • Iedere 2 weken:

    • zitstokken en mestplanken schoonmaken met desinfecterend middel
    • voerbakken goed schoonmaken
  • Maandelijks:

    • legnesten desinfecteren (in de winter is eens per twee maanden genoeg).
    • stro verschonen in de legnesten (vaker als het snel vies wordt)
  • Ieder kwartaal:

    • bodembedekking van het nachthok geheel verschonen. Het strooisel moet altijd droog aanvoelen en mag niet ruiken naar ammoniak
    • vloer schoonmaken met een geschikt desinfecterend middel. Volg de aanwijzingen van de fabrikant

Bloedluis bestrijden

Bestrijding met hitte

Een effectieve behandeling is om het dierverblijf te verhitten met stoom of water van minimaal 70 graden, bijvoorbeeld met een stoomreiniger. Pas wel op dat je het apparaat niet helemaal laat droogkoken. Je kunt dit een aantal keer herhalen.

Een andere makkelijke en effectieve methode is om een heteluchtpistool/verfbrander op alle naden en kieren te zetten (let op brandgevaar). Maak eerst alles schoon met heet sodawater en zet daarna het heteluchtpistool erop. Vergeet vooral de plekken onder de zitstok en in de legnesten niet.

Je kan een heteluchtpistool of stoomreiniger huren (en kopen) bij de doe-het-zelfzaak, of huren in de buurt, bijvoorbeeld via Peerby.

Natuurlijke bestrijding

Bloedluis staat op het menu van de roofmijt. Als je ze in het hok loslaat, gaan ze op jacht naar bloedluis. Ze zijn veilig voor de kippen of andere vogels.

Roofmijten tegen bloedluis kun je bestellen via een tuincentrum of online. Voor verschillende soorten stallen zijn verschillende roofmijten te koop.

Voedingssupplement

Er is ook een voedingssupplement te koop op basis van aromatische geuren zoals citroengras en kruidnagel. Na het eten hiervan zouden de kippen niet langer aantrekkelijk zijn voor de bloedluis. Omdat de werking van dit middel onvoldoende is aangetoond, mag de fabrikant er geen harde claim op leggen. Het middel voldoet daarom wel aan wet- en regelgeving, ook heeft geen toelatingsnummer van het Ctgb.

Diergeneesmiddel tegen bloedluis

Net als bij honden en katten die vlooien hebben, kun je bloedluizen ook bestrijden door de kippen met medicijnen te behandelen. Dit heeft geen zin als niet tegelijkertijd de bloedluizen verwijderd worden door hygiënisch schoon te maken. De diergeneesmiddelen zijn alleen op recept te krijgen. Vraag je dierenarts ernaar.

Diergeneesmiddel tegen bloedluis

Net als bij honden en katten die vlooien hebben, kun je bloedluizen ook bestrijden door de kippen met medicijnen te behandelen. Dit heeft geen zin als niet tegelijkertijd de bloedluizen verwijderd worden door hygiënisch schoon te maken. De diergeneesmiddelen zijn alleen op recept te krijgen. Vraag je dierenarts ernaar.

Voedingssupplement

Er is ook een voedingssupplement te koop op basis van aromatische geuren zoals citroengras en kruidnagel. Na het eten hiervan zouden de kippen niet langer aantrekkelijk zijn voor de bloedluis. Omdat de werking van dit middel onvoldoende is aangetoond, mag de fabrikant er geen harde claim op leggen. Het middel voldoet daarom wel aan wet- en regelgeving, ook heeft geen toelatingsnummer van het Ctgb.

Chemische bestrijding

Probeer eerst of goed schoonmaken en bestrijding met een natuurlijke vijand zoals roofmijt mogelijk is voor je naar chemische middelen (gif) grijpt. Biedt dat geen oplossing? Dan kun je overwegen om chemische bestrijdingsmiddelen in te zetten. Vanwege de belasting voor het milieu raden wij het af, maar in het geval van een echte plaag is het soms de enige oplossing.

Vergroot afbeelding
Infographic over gebruik bestrijdingsmiddelen (Klik om te zoomen)

Tegen bloedluis zijn chemische bestrijdingsmiddelen te koop. Koop alleen middelen met een toelating van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en koop nooit iets waar de ingrediënten niet op staan. Een toegelaten middel herken je op de verpakking aan een nummer dat begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'. Lees meer over toegelaten middelen. Welk middel je mag gebruiken tegen een plaag kun je ook vinden op de toelatingslijst van het Ctgb.

Volg altijd de gebruiksaanwijzing

Dat een middel is toegelaten betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik schadelijk voor het grondwater, de bodem of voor andere dieren dan het plaagdier. Volg daarom altijd nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van een bestrijdingsmiddel. Zo houd je de risico's voor je gezondheid en het milieu zo laag mogelijk.

Negeer vage claims

Soms zie je termen als 'plantaardig', ‘natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ op het etiket staan. Dit soort vage kreten zeggen weinig bij een bestrijdingsmiddel: gif is gif. Dat geldt ook voor 100% natuurlijke middelen. Laat je dus niet misleiden door dit soort claims, maar check altijd de kleine lettertjes op het etiket.

Klein chemisch afval

Laat na gebruik de spuitbus of andere verpakking heel en lever restanten in als klein chemisch afval.