Stappenplan: tegels vervangen door groen

Een vrouw plant planten in een stuk van haar tuin waar ze zojuist tegels heeft weggehaald. De tegels staan naast het nieuwe stukje groen.

Het voordeel van groen

Groene tuin Minder hitte, minder wateroverlast en meer leven. Een groene tuin heeft veel voordelen te bieden! Lees meer
Tegels vervangen door groen in je tuin is goed voor het klimaat en de natuur. In een groene tuin heb je minder wateroverlast, is het koeler in de zomer en een groene tuin is goed voor allerlei dieren, insecten en vogels. Milieu Centraal legt je stap voor stap uit hoe je je tegels kunt vervangen door groen.

Vaak denken mensen dat een tuin met veel tegels minder onderhoud nodig heeft. Dat is niet terecht. In een tuin met veel bestrating loopt water minder goed weg. Hierdoor krijg je last van groene aanslag op de tegels. Daarnaast houden tegels in de zomer hitte vast. De tegels vervangen door groen is daarom een goed idee.

Je kunt niet helemaal ontkomen aan bestrating in je tuin: een terras, looppad of parkeerplaats voor je auto bijvoorbeeld. Een goede vuistregel is dat maximaal 40 procent van je tuin bestraat is.

Geen groene vingers?

Mocht je geen groene vingers hebben, dan kun je betegelde stukken vervangen door half-verharding, waterdoorlatende verharding, zoals waterdoorlatende klinkers, veel en brede voegen of grasbetontegels. Dan heb je niet de voordelen van groen, maar kan regenwater wel in de bodem trekken.

Geen voortuin? Maak een geveltuin!

Zelfs als je geen voortuin hebt, kun je bij je voordeur vergroenen door een geveltuin te maken. Je haalt dan een rij tegels voor de gevel van je huis weg en plant daar (klim)planten. Hier kun je ook het stappenplan voor gebruiken.

Minder tegels, minder wateroverlast

Een groene tuin helpt je om wateroverlast te verminderen én hitte-overlast tegen te gaan. Toch worden in Nederland tuinen steeds minder groen. Probeer maximaal veertig procent van je tuin te bestraten. Tegels vervangen is simpel en levert, zoals je in de video kunt zien, een groene oase op!

Subsidie in jouw gemeente?

Check voordat je aan een geveltuin begint bij je gemeente wat de regels zijn voor geveltuinen. Sommige gemeenten stimuleren geveltuinen met subsidie of halen de tegels voor je huis voor je weg. Op de Groenesubsidiewijzer zie je snel welke subsidies er in jouw gemeente zijn voor vergroening.

Subsidiecheck

Voor je begint: let op je plantkeuze

Als je tegels in je tuin vervangt voor planten, is het verstandig goed na te denken over welke planten je in de tuin zet. Komt er bijvoorbeeld veel zonlicht op de vrijgekomen plek of ligt deze in de schaduw? Wordt de grond er snel droog of blijft die juist nat? Als je planten kiest die passen bij de plek in jouw tuin, blijven ze gezonder en vragen ze minder onderhoud. Er zijn ook een aantal andere zaken waar je op kunt letten:

  • Kies voor planten, zaden en bollen met een keurmerk, zoals Planet Proof, Biologisch of MPSA+. Die zijn duurzaam gekweekt en niet giftig voor bijen.
  • Plantensoorten die van nature in Nederland (inheems) voorkomen, zijn beter voor de natuur. Ze vragen ook minder onderhoud, omdat ze gewend zijn aan het klimaat in Nederland
  • Kies vaste planten, die gaan lang mee.
  • Ga bij voorkeur voor kleine planten, zaden of bollen. Planten die al groot zijn opgekweekt hebben een grotere milieubelasting.

Bestemming zand en tegels

Ook belangrijk: bedenk waar je de tegels en het zand wat je afgraaft gaat laten. De tegels kun je tweedehands aanbieden of in je tuin opstapelen als een insectenmuurtje. Controleer bij je gemeente of het afgegraven zand kan worden opgehaald.

Stappenplan tegels vervangen

Tijd: ongeveer 1 uur
Bewaar dit stappenplan
Akkoord en verzenden
U moet aangeven dat geen robot bent.
Een vrouw plant planten in een stuk van haar tuin waar ze zojuist tegels heeft weggehaald. De tegels staan naast het nieuwe stukje groen.

Om tegels te vervangen door groen, zal je sowieso tuinaarde moeten aanschaffen. Hoeveel geld je daaraan kwijt bent, hangt erg af van hoe groot stuk tegels je vervangt.

Koop je planten? Dan komen er nog kosten bij. Er zijn goedkope manieren om aan plantjes te komen: vraag bij buren, vrienden en familie bijvoorbeeld of zij stekjes voor je hebben (in hun tuin) of kijk in je buurt of er misschien een plek is waar je stekjes kunt ophalen of ruilen.

Wat heb je nodig?

1. Bepaal waar je tegels vervangt

Een vrouw tekent een stuk van haar tegels in de tuin af om ze te vervangen door groen. Door tegels te vervangen door groen, draag je bij aan minder wateroverlast, meer verkoeling en meer biodiversiteit.

De plek waar je tegels gaat vervangen is belangrijk voor de volgende stappen: komt er veel licht? Blijft de grond er lang nat of droogt die snel uit? Dit is van belang bij de keuze voor planten.

Als je weet hoe groot deel van je tegels je gaat vervangen, kun je ook berekenen hoeveel kubieke meter tuinaarde je nodig hebt. Dat kan door de oppervlakte van het verwijderde terras te vermenigvuldigen met 30 cm diepte (zie stap 3).

2. Verwijder de tegels

Een vrouw tilt een tegel uit haar tuin. Door tegels te vervangen door groen, draag je bij aan minder wateroverlast, meer verkoeling en meer biodiversiteit.

Wrik de tegels los met de spade. De tegels kun je hergebruiken, bijvoorbeeld in een stapelmuurtje of voor het maken van een afwatergootje wanneer je de regenpijp afkoppelt. Je kunt de tegels vaak ook tweedehands nog verkopen.

3. Graaf het zand af

Een vrouw heeft tegels uit haar tuin gehaald en schept de zandgrond weg, zodat er tuinaarde in kan. Door tegels te vervangen door groen, draag je bij aan minder wateroverlast, meer verkoeling en meer biodiversiteit.

Het zand wat onder de tegels lag, moet je afgraven. Graaf minimaal 30 centimeter diep.

Controleer bij je gemeente of het afgegraven zand kan worden opgehaald.

4. Vul de plek met tuinaarde

Een vrouw stort tuinaarde in een stuk tuin waar ze zojuist tegels heeft verwijderd. Door tegels te vervangen door groen, draag je bij aan minder wateroverlast, meer verkoeling en meer biodiversiteit.

De vrijgekomen plek vul je met tuinaarde. Kies bij voorkeur biologische tuinaarde.

5. Plant of zaai de beplanting

Een vrouw plant planten in een stuk van haar tuin waar ze zojuist tegels heeft weggehaald. De tegels staan naast het nieuwe stukje groen.

De grond is nu klaar om beplant of ingezaaid te worden! 

Twijfel je nog over welke planten slim zijn om in de tuin te zetten? Op de pagina Planten en Bomen kiezen lees je tips voor het kiezen van de juiste planten.

Wanneer je niet voor planten kiest: halfverharding of houten vlonders

Je kunt in plaats van planten ook kiezen voor halfverharding of houten vlonders. Je kunt er dan op lopen of zitten, en regenwater kan toch de grond in lopen.

Je kunt kiezen voor natuurlijke halfverharding, zoals cacaodoppen, houtsnippers of boomschors. Deze moet je eens in de zoveel tijd aanvullen. Alternatieven zijn steenachtige materialen zoals grind, steenslag of schelpen. Die zijn geschikter voor delen waar je vaak loopt of zit. Waterdoorlatende klinkers of grasbetontegels zijn opties voor bijvoorbeeld een parkeerplaats.

Vlonders

Als je houten vlonders van geïmpregneerd hout gebruikt, zorg dan dat het hout niet direct de grond raakt. Dit kan door steunpunten op tegels te plaatsen. En vervang het hout zodra het tekenen van vergaan/rotten vertoont. Tegen onkruidgroei onder de vlonders helpt worteldoek. Kies voor biologisch afbreekbaar worteldoek: als dit na verloop van tijd uit elkaar valt, blijven er geen stukjes plastic achter in de natuur.

  • Halfverharding. Bijvoorbeeld boomschors, houtsnippers, cacaodoppen, schelpen, olivijn, grind, split of steenslag.

  • Houten vlonders. Let bij de keuze voor houten vlonders op of het hout een FSC of PEFC-keurmerk voor duurzame bosbouw heeft.