Stappenplan: groene gevel
Groene gevels bestaan in verschillende vormen. Het belangrijkste verschil is of de planten aan de gevel zelf groeien of aan een raster dat je aan de gevel hebt bevestigd. Daarnaast kun je ook planten bij je gevel zetten die niet tegen de gevel aan groeien. In dat geval spreken we van een geveltuintje.
Voor je begint
Voordat je begint met de aanleg, zijn er nog een aantal dingen waar je op moet letten.
-
Overleg met je buren: klimplanten kunnen heel groot worden, soms groter dan de gevel van één huis. Deel je een gevel met je buren? Dan is het belangrijk om eerst afspraken te maken met je buren. Bijvoorbeeld over hoe je de groene gevel gaat onderhouden.
-
Groene gevel aanleggen aan de straat? Overleg met je gemeente. Door de aanleg van een groene gevel verander je het uiterlijk van je woning. Daarvoor heb je soms toestemming nodig van je gemeente. Hetzelfde geldt wanneer je stoeptegels wilt verwijderen om ruimte te maken voor de klimplanten.
Zelfklimmend of raster?
De belangrijkste keuze om te maken is tussen zelfklimmende planten die direct tegen de gevel aan groeien en planten die langs een klimsysteem geleid moeten worden.
Door één simpele vraag te beantwoorden, ontdek je op welke manier jouw gevel groener kan worden.
Zelfklimmende klimplanten
Deze planten grijpen zich vast aan de muur met zuignapjes of luchtwortels. Daarom is het belangrijk om de voegen van je woning van tevoren te controleren. Klimplanten kunnen oude of beschadigde voegen verder beschadigen. Nieuwe cementvoegen lopen alleen risico als de voeg al beschadigd is. Repareer, voor je de klimplanten plant, eerst eventuele schade aan muur of voegwerk. Bij zelfklimmende planten moet je jaarlijks uitlopers verwijderen uit roosters, ramen, kozijnen en dakranden. Als je deze planten verwijdert, kunnen er wortels of vlekjes op de muur achterblijven.
Rankers, winders en steunklimmers
Dit zijn planten die groeien aan een raster, dat aan de muur wordt vastgezet. Let er ook hier op dat je muur er stevig genoeg voor is. En repareer eerst voegen en scheuren in de muur voordat je het raster installeert. Omdat je eerst een klimsysteem moet plaatsen, kost de aanleg meer tijd. Aan de andere kant heb je in vergelijking met zelfklimmende planten over het algemeen minder onderhoud aan deze planten. Dit komt doordat planten die aan een raster groeien niet veel groter zullen groeien dan het raster zelf.
Volle grond of pot?
Als je kiest voor zelfklimmende planten, kun je nog bepalen of je deze planten in de volle grond wilt zetten, of dat je ze in een pot plant. Als je ze in de volle grond zet, kan het zijn dat je eerst wat tegels moet wippen en dat je misschien een beetje grond moet afgraven. Als je de planten in een pot zet, moet je de plant regelmatig water geven. Daarnaast kunnen planten in een pot een minder groot wortelstelsel ontwikkelen.
Kies een plant die past bij de omgeving
Denk goed na over welke planten je neerzet en geef planten de juiste plek. Als je planten de juiste plek geeft, blijven ze gezonder en vragen ze minder onderhoud. Bij het kiezen van planten voor een groene gevel, moet je letten op de windrichting waarop de muur gericht staat. Dit kan je checken met een kompas(app), of door op Google Maps jouw huis op te zoeken.
Bij deze windrichtingen zijn de volgende planten een goed idee:
Noord-, zuid- of westgevel
Zelfklimmend: Wilde bosrank
Raster: Bosroos (Rosa arvensis)
Zuid-, oost- of westgevel
Raster: wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum)
Alle windrichtingen
Raster: hop (Humulus lupulus), Zelfklimmend: klimop (Hedera helix)
Let wel op: deze plant heeft veel ruimte nodig. Terugsnoeien kan wanneer deze te groot wordt. Dit kan het beste in de eerste 2 weken van maart zodat je overwinterende insecten en broedende vogels niet verstoort.
Vuistregels planten kiezen
Een paar vuistregels voor het kiezen van planten zijn:
- Plantensoorten die van nature in Nederland voorkomen (inheems), zijn beter voor de natuur. Ze vragen ook minder onderhoud, omdat ze gewend zijn aan het klimaat in Nederland.
- Kies voor planten, zaden en bollen met een keurmerk, zoals EU Biologisch, On the way to PlanetProof of MPS-A+. Die zijn gekweekt op duurzame wijze. Kies voor EU biologisch of EKO als je er zeker ervan wilt zijn dat er bij de kweek geen bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt die giftig zijn voor bijen.
- Bloeiende planten zijn goed voor allerlei bestuivers, zoals bijen, hommels en vlinders. Zorg voor een ‘bijenboog’: bloeiende planten van het vroege voorjaar tot het late najaar. Bessendragende planten of planten met zaden zijn favoriet bij vogels. Zie voor meer informatie de bloemen en bijenkalender en de vogelvoedselkalender.
Kosten
De kosten van een groene gevel zijn:
- Met een raster: € 40 tot € 60 per vierkante meter, afhankelijk van de gekozen planten en het type raster.
- Zelfklimmend: € 30 voor ongeveer 1 m breed als je kiest voor jonge planten, afhankelijk van de breedte. Als je kiest voor planten die al groter zijn, vallen de kosten hoger uit.
Voorbereiding stappenplan
Reken uit hoeveel tuinaarde je nodig hebt. Is de zandlaag onder de tegels minder dan 10 cm en ligt daaronder tuinaarde? Dan hoef je niet precies uit te rekenen hoeveel nieuwe tuinaarde je nodig hebt. Je kunt het zand omspitten met de aarde onder de zandlaag. Eventueel kun je bij droge aarde alsnog wat nieuwe tuinaarde inmengen. Is de laag meer dan 10 cm? Bekijk dan hoeveel cm zand je moet weggraven om een laag van 10 cm over te houden. Bereken met behulp van het oppervlak van de weg te halen tegels en de diepte van de weg te halen zandlaag hoeveel je nodig hebt.
Stel, je graaft 10 cm zand of voor een oppervlakte van 4X5 meter. Je hebt dan 4x5x0,1=2 m3 tuinaarde nodig om dit weer op te vullen.
Stappenplan groene gevel
Tijd: ongeveer 3 uur
Wat heb je nodig?
1. Tegels verwijderen
Wil je tegels verwijderen? Wrik de tegels dan los met de schep.
Gebruik de tegels voor een stapelmuurtje in je tuin of watergootje als je de regenpijp afkoppelt.
2. Zand afgraven
Het zand wat onder de tegels lag, moet je afgraven tot een laag van max.10 cm tot je bij bruine aarde komt.
3. Meng met verse tuinaarde
Bij een zandlaag van 10 cm of minder kun je deze omspitten met de aarde eronder. Zorg dat je in totaal een laag van 30 cm omspit. Je kunt eventueel wat extra nieuwe tuinaarde door de grond mengen als de bodem droog is. Heb je zand afgegraven tot je een laag van maximaal 10 cm overhield? Meng dan de overgebleven 10 cm zand met nieuwe tuinaarde en eventueel met de onderliggende laag aarde. Zorg ook hier dat je minimaal een laag van 30 cm omspit.
Kies je voor zelfklimmende planten? Dat kun je stap 4 t/m 9 overslaan.
Let bij tuinaarde op het keurmerk met behulp van de Keurmerkenwijzer.
4. Meet het raster op
Bepaal waar het raster moet komen. Hiermee bepaal je waar de plant naartoe kan groeien en hoe groot deze uiteindelijk wordt. De meeste planten kunnen maximaal 25 cm overbruggen, dus zorg dat de tussenruimten in het raster niet groter zijn dan dat.
5. Teken de boorgaten af
Bepaal waar boorgaten moeten komen en teken ze af. Zorg dat de boorgaten op gelijke hoogte zitten.
Let op: de onderkant van het raster moet op 30 tot 45 cm van de grond komen.
6. Boren
Boor gaten van 35 mm diep en 6 mm breed, ongeveer één per m2.
7. Pluggen plaatsen
Voorzie de boorgaten van pluggen (30 mm bij 6 mm).
8. Muurbeugels of afstandhouders bevestigen
Bevestig muurbeugels of afstandhouders op de muur, op die manier ontstaat er ruimte tussen het raster en de muur.
Zorg dat er ongeveer 6 cm tussen het raster en de muur zit, zodat er ruimte ontstaat voor vogelnesten.
9. Raster monteren
Bij een houten of metalen raster: monteer het raster op de afstandhouders.
Bij een raster van metalen draden: span de draden en draai de spanners aan.
10. Plant of zaai de planten!
De plek is nu klaar om beplant of ingezaaid te worden!
Onderhoud
-
Na het zaaien of aanplanten zal je groene gevel de eerste periode meer water nodig hebben.
-
Zelfklimmende planten hebben jaarlijks onderhoud nodig, waarbij je de uitlopers en wortels verwijdert van roosters, dakranden, ramen en kozijnen.
-
Planten die op rasters groeien, groeien niet zo snel op plekken waar dit niet gewenst is. Wel moet je ze soms bijsnoeien.
-
Snoei altijd buiten het broedseizoen van vogels. Dit is voor veel vogels tussen half maart en half juli. Houd hier ook rekening mee als de plant gesnoeid moet worden voor onderhoud aan bijvoorbeeld voegen, kozijnen of schilderwerk.
-
Wanneer je gebruik maakt van een systeem met kabels en spanners, corrigeer dan zo nu en dan de spanning op de draden, door de spanners vaster of losser te zetten. De planten hebben een grote trekkracht. Ze kunnen de kabel oprekken of de schroeven uit de muur trekken wanneer de spanning te hoog is.
-
Met sterke windvlagen kan het voorkomen dat zelfhechtende klimplanten van de muur afkomen. Controleer daarom regelmatig, en zeker bij een verwachte storm of harde windstoten, of de plant goed vastzit aan de muur. Is dit niet het geval? Bevestig de plant dan bijvoorbeeld met spanners aan de muur zoals bij een horizontale klimconstructie.
Veelgestelde vragen over groene gevels
Anderen keken ook naar
Stappenplan: geveltuin
Wil je meer groen rondom je huis? Dan is een geveltuin een goed idee. Door een paar tegels te vervangen, zorg je zo voor meer ruimte voor planten. Milieu...
Stappenplan: nestkast voor gierzwaluwen en huismussen
Veel vogelsoorten zijn beschermd, omdat hun leefgebied steeds meer bedreigd wordt. Een aantal daarvan kan jij helpen, omdat ze graag in of aan huizen nestelen....
Groen dak
Een groen dak vangt regenwater op, biedt voedsel voor insecten en kan verkoelend werken in de zomer. Met een dak vol beplanting, draag je bij aan een gezonde...