Een groene tuin die op de juiste manier is aangelegd en weinig bestrating heeft, helpt bij het voorkomen van wateroverlast. Door klimaatverandering neemt de hoeveelheid neerslag toe en zijn er vaker hoosbuien. Riolen kunnen deze grote hoeveelheid neerslag niet altijd aan. Een groene tuin kan regenwater beter opvangen dan een betegelde tuin, waardoor het riool minder snel overstroomt. Bestraat je tuin daarom zo weinig mogelijk. Als er delen in je tuin zijn waar je wél verharding wil aanleggen, kies dan voor halfverharding, een tredpad, waterdoorlaarbare bestrating of tweedehands of betonnen tegels met een keurmerk.

Tips voor milieuvriendelijke verharding

Welke opties voor verharding zijn milieuvriendelijk?

Hoe milieuvriendelijk verhardingsmateriaal is, hangt af van de grondstof, het energieverbruik tijdens de productie en tijdens het transport, en de waterdoorlaatbaarheid.

Halfverharding

'Halfverharding' bedekt de bodem, maar laat het regenwater door. Voorbeelden van halfverharders zijn boomschors, cacaodoppen en houtsnippers. Deze halfverharders zijn van hernieuwbare grondstoffen en vormen daarmee de milieuvriendelijkste halfverharders. Ook gaan ze uitdroging van de grond tegen en warmen ze minder op dan steenachtige halfverharding. Boomschors en houtsnippers zijn vaak afkomstig uit Europese reststromen. Steenachtige halfverharding, zoals grind, is schaars en de winning beschadigt het landschap. Gebruik daarom liever (klei)schelpen, gravel of split voor paadjes en halfverharde plekken in jouw tuin.

Boomschors vs. houtsnippers

Boomschors en houtsnippers kun je allebei gebruiken als verhardingsmateriaal voor paden. In vergelijking met houtsnippers heeft schors als voordeel dat het langzamer verteert. Daardoor hoef je minder snel nieuw schors aan te brengen. Een ander voordeel van schors (van naaldbomen) is dat het bepaalde stoffen afgeeft die de groei van onkruid remmen. Houtsnippers werken juist onkruid in de hand, omdat ze bij het verteren stikstof in de bodem brengen. Om dit te voorkomen, kun je houtsnippers op een zandbed of een (biologisch) worteldoek leggen.

Een tredpad van planten

Naast bovenstaande vormen van halfverharding is er nog een andere oplossing om een pad aan te leggen dat goed samengaat met wateropname door de grond: een tredpad. Gebruik hiervoor zogeheten ‘tredplanten’: dit zijn planten die ertegen kunnen als erop gelopen wordt (zoals bijvoorbeeld kruiptijm). Om de planten een beetje te beschermen kun je er stapstenen tussen leggen.

Houten vlonders

Houten vlonders zijn ook een vorm van waterpasserende verharding, zolang je ze op een onverharde ondergrond plaatst. Ze zijn dan te gebruiken als terras of als verharding voor een pad. Bij vlonders is de herkomst en bewerking van het gebruikte hout van belang. Hout met bijvoorbeld het FSC 100% keurmerk voor duurzame bosbouw of het PEFC keurmerk zijn goede opties. Je kunt ook zelf een vlonder maken van oude pallets.

Waterdoorlaatbare tegels

Tegels of klinkers kunnen waterdoorlatend zijn om twee redenen:

• De stenen hebben een open structuur, waardoor regenwater de grond in kan zakken. Voorbeelden hiervan zijn grasbetonsteen en keigrassteen. Deze vorm van bestrating is geschikt voor het bestraten van bijvoorbeeld parkeerplaatsen. Voor gebruik als terras zijn ze soms minder geschikt doordat stoelpoten in de gaten kunnen zakken.
• Ook de oppervlakte van de individuele stenen bepaalt hoe goed het water kan wegzakken in de grond. Bij het leggen van kleinere stenen ontstaan er veel voegen, waardoor het water beter kan weglopen. Als je bredere voegen tussen de tegels laat, kan het water ook beter wegstromen. Daarnaast bestaan er stenen van poreus materiaal, waar water doorheen kan sijpelen.

Tuintegels: keurmerk of tweedehands

De beste keuzes zijn tweedehands materialen en (waterdoorlatende) betonnen tegels met de keurmerken EU Ecolabel, Milieukeur of DUBOkeur. Keurmerktegels gaan lang mee en belasten het milieu minder tijdens de productie. Het grote voordeel van tweedehands tegels is dat er geen nieuwe tegels gemaakt hoeven worden. Je bent bovendien goedkoper uit: tweedehands tuintegels kun je zelfs gratis afhalen via websites zoals Gratis af te halen, Gratis op te halen en Weggeefhoek.

Let op de herkomst van natuursteen

Kies je voor natuursteen, let dan op het land van herkomst. Steen is erg zwaar en het transport kost dus veel brandstof en CO2-uitstoot. Natuursteen uit Nederland en de buurlanden is daarom een milieuvriendelijkere keuze dan uit Spanje, Italië of Azië.