Veel mensen denken dat een betegelde tuin minder werk is dan een plantentuin. Dat is een misverstand. Te veel tegels is juist meer werk: op ongebruikte stukken terras krijg je sneller last van groene aanslag en ongewenste planten, omdat de afwatering slecht is.

Hoe minder tegels je in je tuin hebt, hoe minder water er blijft liggen en hoe minder aangroei van mos en groene aanslag je krijgt. Vuistregel: maak je terras en tuinpad niet groter dan nodig en bestraat maximaal 40% van je tuin. Met slimme bodembedekkers heb je nog minder werk aan je tuin.

8 tips tegen groene aanslag en onkruid

Groene aanslag voorkomen

Minder tegels betekent minder groene aanslag. Leg alleen steen op stukken waar je loopt of zit. Ongebruikte stukken vallen sneller ten prooi aan groene aanslag of onkruid. En zorg dat water goed weg kan lopen, zodat algen en mos geen kans krijgen. Regenwater moet niet op tegels blijven liggen en snel naar de grond gaan. Droge tegels en stenen zijn een slechte voedingsbodem voor deze ongewenste plantjes.

Onkruid op terras voorkomen

Voorkomen is altijd het beste. Door regelmatig je terras of stoepje te vegen, krijgen ontkiemend onkruid en groene aanslag geen kans.

Op letten bij het aanleggen van je terras

Ga je een terras aanleggen? Maak je terras niet groter dan nodig: laat ongebruikte stukken en hoekjes weg. Gebruik als ondergrond schoon zand, zodat onkruid moeilijk kan kiemen. En leg worteldoek onder je tegels of grindpaadje. In tuincentra of via webwinkels kun je biologisch afbreekbare worteldoek kopen, te herkennen aan het OK-compost keurmerk. Er bestaat speciaal onkruidwerend voegmiddel in plaats van zand tussen de klinkers, dat ontkiemend onkruid tegengaat en toch waterdoorlatend is.

Regelmatig vegen, harken en krabben

Onkruid, algen (groene aanslag) en mos krijgen weinig kans als je je terras regelmatig veegt. Paden met halfverharding (zoals grind en schelpen) kun je vaak onkruidvrij houden door regelmatig te harken. Kruipt het onkruid toch tussen de tegels of stenen door, probeer het er dan eerst met de hand uit te trekken. Een handig hulpje is de voegenborstel of het haakvormige krabbertje die je in elk tuincentrum kunt kopen. Wied onkruid meteen als je het ziet, dan is het onkruid nog niet diep geworteld.

Lukt bestrijden met de hand niet?

Als bestrijding met de hand niet lukt, dan kun je onkruid en groene aanslag met warmte of waterkracht bestrijden. Bezemen en krabben is een betere keuze voor het milieu, want voor de onderstaande methode zijn water en energie nodig:

• Giet eerst kokend water over het onkruid tussen de voegen. Groene aanslag kun je van het terras schrobben met een emmer heet water.
• Met een handstoomreiniger met puntsproeier ga je ongewenste planten met stoom te lijf. Door de hete stoom op het onkruid te spuiten, sterft het onkruid af. Je kunt hier ook een speciale onkruidstomer voor gebruiken.
• Met een hogedrukreiniger spuit je bestrating schoon. Pas daarbij wel op: als je voegen en poriën van tegels openspuit, kan groene aanslag versneld aangroeien. Een hogedrukreininger kost energie en water en de herrie kan geluidsoverlast veroorzaken.
• Met een onkruidbrander schroei je enkele seconden het onkruid. Dit sterft niet direct, maar pas enkele dagen later. De wortels bereik je zo niet, dus het onkruid komt uiteindelijk weer terug. Houd altijd afstand van brandbare materialen en zet een emmer water klaar voor als het misgaat.
• Ga je met één van de bovenstaande apparaten aan de slag? Omdat je ze niet vaak gebruikt, is het aan te raden om ze niet te kopen, maar om ze te huren of te lenen in de buurt.

Chemische bestrijding: afrader voor tegels en terras

Op je tegels en terras moet je extra oppassen met bestrijdingsmiddelen. Van de chemische middelen die je op bestrating gebruikt, komt namelijk maar een klein deel op het onkruid en de groene aanslag terecht die je wilt bestrijden. Van een bestrijdingsmiddel op verharding wordt slechts 20 procent opgenomen door het onkruid wat je wilt bestrijden. De helft stroomt af naar het riool en oppervlaktewater, de overige 30 procent spoelt uit naar bodem/grondwater. Voor verhardingen zijn dan ook minder chemische middelen toegestaan dan voor open grond. 

Let op toelatingsnummer

Als je toch bestrijdingsmiddelen wilt gebruiken, koop dan alleen middelen met een toelating van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en koop nooit iets waar de ingrediënten niet op staan. Een toegelaten middel herken je op de verpakking aan een nummer dat begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'. Lees meer over toegelaten middelen. Welk middel je mag gebruiken kun je ook vinden op de toelatingslijst van het Ctgb.

Toegelaten middelen op verhardingen

De middelen die zijn toegestaan op verhardingen herken je aan het toelatingsnummer op de verpakking. Let op: deze middelen beschadigen alle planten waarmee ze in contact komen en kunnen ook schadelijk zijn voor het bodemleven, zoals grondnestelende bijen. Voor al deze middelen geldt daarom: pas op met gebruik naast sloten en vijvers en volg de gebruiksaanwijzing op de verpakking zorgvuldig op voor zowel je eigen veiligheid als die van de natuur.

Gebruik chloor alleen gericht

Middelen met natriumhypochloriet (chloor) kun je gericht inzetten tegen groei van mos of algen op gevels, beelden, balkons en plantenbakken. Bij gericht gebruik is een middel met chloor relatief onschuldig als je het vergelijkt met sommige andere middelen. Het is niet toegestaan om middelen met chloor te gebruiken op tegelpaden of terrassen.

Gebruik alleen middelen die speciaal bedoeld zijn voor gebruik buiten, en geen regulier chloorbleekmiddel. Volg daarbij goed de gebruiksaanwijzing op, en meng het niet met andere schoonmaakmiddelen. Staat er geen gebruiksaanwijzing voor buiten op een middel met chloor (natriumhypochloriet)? Dan mag je het alleen binnen gebruiken en niet buiten.

Azijnzuur, schoonmaakazijn en natuurazijn

In de winkel kun je producten vinden tegen onkruid en groene aanslag op basis van azijnzuur. Dit zijn relatief onschuldige middelen vergeleken met andere middelen op de markt. Let bij je aankoop op het toelatingsnummer op de verpakking. Volg bij gebruik goed de gebruiksaanwijzing zodat mens, dier en milieu geen gevaar lopen.

Wil je zelf aan de slag met tafelazijn (oftewel natuurazijn)? Dan moet je goed weten wat de regels zijn om het veilig toe te passen. Je mag het namelijk onder strikte voorwaarden inzetten tegen onkruid op verhardingen, maar niet tegen groene aanslag. Het gaat hierbij om slechts kleine hoeveelheden tafelazijn die je kunt gebruiken, schoonmaakazijn is niet toegelaten.

Let op: Online wordt azijn aangeprezen met veel hogere concentraties azijnzuur dan je in de supermarkt kunt kopen. Deze azijn heeft geen toelating voor het bestrijden van onkruid en groene aanslag en kan bij gebruik schadelijk zijn voor mens, dier en milieu.

Volg altijd de gebruiksaanwijzing

Dat een middel is toegelaten betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik schadelijk voor het grondwater, de bodem of voor dieren. Volg daarom altijd nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van een bestrijdingsmiddel. Zo houd je de risico's voor je gezondheid en het milieu zo laag mogelijk.

Negeer vage claims

Soms zie je termen als 'plantaardig', ‘natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ op het etiket staan. Dit soort vage kreten zeggen weinig bij een bestrijdingsmiddel: gif is gif. Dat geldt ook voor 100% natuurlijke middelen. Laat je dus niet misleiden door dit soort claims, maar check altijd de kleine lettertjes op het etiket.

Klein chemisch afval

Laat na gebruik de spuitbus of andere verpakking heel en lever restanten in als klein chemisch afval.

Meer informatie

Je vindt nog veel meer informatie over tuinieren zonder chemische bestrijdingsmiddelen op het breed gedragen informatieplatforms OnkruidVergaat.nl en De Levende Tuin. Of kijk op Avvn.nl.