Binnenmuur of tussenwand plaatsen
Een wandje plaatsen in een bestaande ruimte zorgt voor milieubelasting. Voor de productie en het transport van de materialen zijn grondstoffen en energie uit fossiele brandstoffen nodig. Maar er zitten ook milieuvoordelen aan het plaatsen van een tussenwand: een nieuwe indeling van je woning kan ervoor zorgen dat je niet hoeft te verhuizen en als je door de nieuwe binnenmuur slechts een kleinere ruimte hoeft te verwarmen, stookt de verwarming minder hard.
Tips binnenwand plaatsen
-
01
Ga vooraf na aan welke eisen de muur of wand moet voldoen. Denk aan vochtbestendigheid, geluiddemping, stootbestendigheid en gewicht (de ondervloer moet het kunnen dragen).
-
02
Kies liefst voor kant-en-klare systemen met DUBO-keurmerk, op maat gemaakt. Een productielijn is zuiniger met materiaal dan een doe-'t-zelver kan zijn.
-
03
Ga je zelf aan de slag, wees dan nauwkeurig: extra meten kost niks, maar overtollig materiaal kost geld en milieubelasting.
-
04
Gebruik bij voorkeur tweedehands materialen, daarmee belast je het milieu minder.
-
05
Kies bij nieuwe houten onderdelen van je (systeem)wand altijd voor gecertificeerd hout uit duurzaam beheerd bos (PEFC of FSC) en vermijd niet-gecertificeerd hout.
-
06
Houd bij het maken van de wand rekening met later hergebruik van de onderdelen en gebruik daarom geen lijm.
-
07
Kies ook bij de afwerking (bijvoorbeeld stuken, behangen of schilderen) voor duurzame materialen. Weet hoe je die het beste kunt aanbrengen of raadpleeg een professional.
-
08
Ventileer de ruimte waarin je de wand plaatst extra goed gedurende drie maanden na de klus. Zo voorkom je dat vocht of schadelijke dampen blijven hangen.
Aan welke eisen moet de wand voldoen?
Bepaal vooraf aan welke eisen de wand moet voldoen. Zo zorg je dat de wand het langst mee gaat. Houd rekening met de plek van de wand. Kies in de badkamer bijvoorbeeld voor vochtbestendige materialen en breng bij veel stootgevaar zoals naast de eettafel een extra wandlaag aan. Bepaal of het nodig is om de wand te (laten) stuken.
Isoleren en geluid
Moet een wandje geluid uit andere ruimtes tegenhouden, dan heb je een wand nodig die geluidsisolerend is. Een elementwand met geluidsisolerende vulling (kant-en-klaar is dit een isolerende systeemwand) is dan een goede oplossing. Ook een massieve wand laat weinig geluid door, maar die is vaak meer belastend voor het milieu.
Wil je een bestaande wand vervangen, omdat die teveel geluid doorlaat of niet voldoende isoleert bij kou en hitte? Overweeg dan eerst andere opties, zoals het plaatsen van een isolerende voorzetwand. Zo behoud je de oude muur (minder sloopafval) en heb je minder materialen nodig.
Ook het aanbrengen van isolatiemateriaal in de bestaande elementwand kan een goed alternatief zijn. Je hoeft dan het frame niet te vervangen en kunt wellicht ook het plaatmateriaal opnieuw gebruiken.
Gewicht en draagkracht
Ga na of de vloer sterk genoeg is voor de wand die je wilt plaatsen: massieve wanden zijn zwaarder dan elementenwanden. Een muur met een houten frame (elementwand met houten skelet) is relatief licht en kun je op vrijwel elke vloer plaatsen.
Goed dat je hiermee aan de slag wil. Hoe bereid je je voor? Waar moet je opletten? En hoe pak je het precies aan? Milieu Centraal wijst je de weg als je een muur wilt isoleren. Volg de stappen van het stappenplan voor isolatie met hardschuimplaten of steen- en glaswol.
Systeem- of elementwand
Een elementwand is opgebouwd uit lossen wanddelen: een frame, eventueel isolatiemateriaal, en plaatmateriaal. Het best kies je voor een systeemwand, dat is een kant-en-klare elementwand. Een systeemwand wordt ook wel elementwand genoemd. De fabrieksmatige productie van deze wanden is efficiënt en dat scheelt grondstoffen. Ze zijn ook geïsoleerd verkrijgbaar. De milieuvriendelijkste keuze in systeemwanden herken je aan het DUBO-keur.
Hout en houten plaatmateriaal
Bij plaatmaterialen op basis van hout hebben OSB en spaanplaat de laagste milieubelasting. In spaanplaat zit wel , vraag daarom in de bouwmarkt naar spaanplaat met E1- of E1/2-classificatie. Dan ben je ervan verzekerd dat de hoeveelheid formaldehyde die vrijkomt minimaal is. De classificatie kun je vinden in het laatste deel van de CE-markering van het plaatmateriaal.
Kies alleen voor houtproducten zoals balken en platen met het FSC-keurmerk of PEFC-label.
Deze zijn gegarandeerd afkomstig uit duurzaam beheerde bossen. Voor binnen volstaat (Europees) vurenhout als bron voor plaatmateriaal als triplex en multiplex, tropisch hardhout is voor deze toepassing niet nodig.
Houten plaatmateriaal is niet geschikt voor vochtige ruimtes zoals badkamers. In vochtige ruimtes kun je het beste kiezen voor greenboard (geïmpregneerd gipskartonplaat) als basis, dit moet nog wel afgewerkt worden. Bij vochtproblemen geldt overigens altijd: verhelp indien mogelijk de oorzaak voordat je een nieuwe wand gaat plaatsen.
Pas je houtkeuze aan op de toepassing. De duurzaamheidsklasse geeft aan hoe goed het hout bestand is tegen bijvoorbeeld insecten, schimmels, uitdrogen en houtrot. Lees meer over hout.
Gips
Gipsplaten op basis van rogips hebben de voorkeur boven een basis van natuurgips. Voor natuurgips worden nieuwe grondstoffen uit de bodem gehaald. Dat kan het landschap aantasten. De grondstoffen van het milieuvriendelijker rogips zijn een bijproduct van het industrieel opwekken van elektriciteit.
Voor vochtige ruimtes zijn er speciale waterafstotende gipsplaten verkrijgbaar (greenboardplaten, herkenbaar aan de groene kleur). Gebruik je in een vochtige ruimte gewone platen op basis van gips of cementgebonden plaatmateriaal, maak ze dan vochtbestendig. Dat doe je door te schuren en een vochtvaste grondlaag aan te brengen.
Vochtbestendige gips- of cementgebonden platen kunnen, na voorstrijk, ook betegeld worden. Ze lenen zich dus goed voor bijvoorbeeld de badkamer.
Niet lijmen, maar schroeven
Houd bij bevestiging van de wand rekening met later hergebruik van de onderdelen. Gebruik dus schroeven in plaats van lijm en zorg dat de bevestiging later nog bereikbaar is. Je kunt de wand dan relatief eenvoudig weer uit elkaar halen.
Formaldehyde is een bestanddeel van de lijm gebruikt in spaanplaat en kan je gezondheid schaden. Materialen met lijm met geen of weinig formaldehyde zijn daarom veiliger voor je gezondheid. Gipsplaten, cementgebonden platen, hardboard en gelamineerde houtdelen hebben een lage formaldehyde afgifte. Spaanplaat, OSB, tri- en multiplex en MDF moeten voldoen aan de wettelijke E1 norm.
Een massieve muur is gemaakt van blokken, stenen of bijvoorbeeld glas. Bij massieve wanden bepaalt vooral het gewicht van het gebruikte materiaal de milieubelasting. Daarnaast is er energie nodig is voor de productie. Het beste kies je dus een licht materiaal, dat met relatief weinig energie geproduceerd wordt: kalkzandsteen, kalkhennepblokken, gips of cellenbeton.
Kalkhennepblokken hebben daarnaast nog twee extra milieuvoordelen: ze werken isolerend en zijn deels gemaakt van hernieuwbare natuurlijke grondstoffen (). Cellenbeton en kalkzandsteen zijn verkrijgbaar met het keurmerk DUBO-keur; dat garandeert minder milieubelasting.
Glas is geen goede keuze voor een tussenwand, want glas is zwaar en vergt veel productie-energie. Neem ook liever niet de zware betonstenen. Bakstenen zijn wel licht, maar vereisen meer energie tijdens productie dan de andere lichte materialen.
Biobased materialen zijn alle materialen op basis van (recent levend) biologisch materiaal. Dat kan plantaardig zijn, zoals bamboe of dierlijk, zoals schapenwol. Wanneer de teelt of productie van biobased grondstoffen duurzaam gebeurt, zoals hout uit duurzaam beheerde bossen, dan zijn biobased materialen hernieuwbare materialen. Je kunt ze namelijk steeds opnieuw laten groeien in de natuur en raken nooit uitgeput.
Biobased materialen kunnen soms ook nadelen hebben ten opzichte van traditionele materialen: sommige gaan minder lang mee, of je hebt er meer van nodig voor hetzelfde resultaat. Ook is er voor productie vaak land nodig waar dan geen voedsel op kan worden geteeld. Of biobased de beste keuze is hangt dus af van hoe het biobased materiaal gemaakt wordt en waar je het voor wilt gebruiken. Soms worden biobased materialen gecombineerd met bijvoorbeeld petrobased materialen (van aardolie) of is nog een chemisch bewerkingsproces nodig
Anderen keken ook op
Stuken en behangen
Met stuken of behangen maak je je huis mooier en geef je je muren een beschermlaagje. Stuc kan ook vochtregulerend werken. Met bewuste keuzes kun je de...
Schilderen van hout, muren en plafonds
Minder vaak schilderen, maar wel effectief. Dat is de beste manier om milieubelasting door verven tegen te gaan. Een goede ondergrond, hoge kwaliteit verf...
Het juiste hout kiezen
Hout is een milieuvriendelijk materiaal, als je het juiste hout gebruikt, het goed onderhoudt en het uit duurzaam beheerd bos komt. Milieu Centraal geeft...