Voorkomen dat je eten weggooit is de moeite waard: met het eten gooi je immers geld en energie weg. Zonde toch? Lees waarom je milieubelasting daalt als je voedselverspilling voorkomt.

Tips slim bewaren van voedsel

Check eerst wat je in huis hebt

Op verpakte producten staat meestal vermeld hoe je het product het best kunt bewaren en hoe lang het goed blijft. Zet producten die heel kort houdbaar zijn vooraan, zodat deze niet ongemerkt over de houdbaarheidsdatum gaan.

Kijk voordat je boodschappen gaat doen of gaat koken, wat je nog in huis hebt. En maak producten die ja al het langst in huis hebt het eerste op.

Bewaren van restjes

Kliekjes (restjes van de maaltijd) kun je in een goed afgesloten bewaarbakje 2 dagen in de koelkast bewaren. Als op de verpakking staat 'na openen koel bewaren' kun je dat product na het openen enkele dagen in de koelkast bewaren. Sluit de verpakking wel goed af of gebruik een bewaarbakje. Dan kan er geen lucht bij komen en bederft het minder snel.

Zure producten (zoals augurken en zilveruitjes), producten op olie (zoals feta en zongedroogde tomaatjes) en jam zijn na opening nog enkele weken houdbaar in de koeling.

Beter bewaren van groente en fruit

Met een beetje extra aandacht kun je ook groente en fruit langer goed houden. Verwijder bij groente eventuele slijmerige en beschadigde delen.

Niet in de koelkast

Bewaar tropisch fruit, tomaten, paprika, en aubergine buiten de koelkast, anders treedt na enige dagen koudebederf op. Als je er een stuk van afgesneden hebt, kun je de rest nog een dag in de koelkast bewaren. Zet een schaal met fruit of met tomaten nooit in direct zonlicht.

Wel koel

Sommige verse producten moet je buiten de koelkast, maar wel op een koele donkere plek bewaren, zoals een goed geventileerde opbergruimte. Dat geldt voor aardappelen, knolgroenten (koolraap, knolselderij) en kolen (witte-, rode- en savooiekool). Leg deze etenswaren wel in de koelkast als ze eenmaal zijn aangesneden.

Houdbaarheidsdatum

Veel consumenten (een vijfde tot de helft) gooien producten die over de datum zijn direct weg. Dat is vaak niet nodig: veel producten zijn dan nog prima te eten.

De houdbaarheidsdatum zorgt vaak voor verwarring, waardoor onnodig veel producten worden weggegooid ('voor de zekerheid'). Dat komt mede doordat er twee soorten houdbaarheidsdata zijn: TGT en THT.

TGT-datum

TGT betekent 'te gebruiken tot'. Deze datum staat op producten die kort houdbaar zijn. Het is een uiterste consumptiedatum. Na de TGT-datum moet je de producten weggooien, omdat schadelijke bacteriegroei dan een gevaar voor de gezondheid kan vormen. De TGT-datum is dus de laatste dag waarop het nog veilig is om het product te eten.

THT-datum

THT betekent 'ten minste houdbaar tot'. De THT datum kan op ongekoelde producten zoals conserven en rijst staan, maar ook op gekoelde producten. De fabrikant garandeert dat het product tot ten minste deze datum van goede kwaliteit is. Het product is na die datum meestal nog een tijdje goed. De kwaliteit kan iets achteruitgaan, maar het product vormt niet opeens een gezondheidsgevaar.

Sommige producten zijn na het verstrijken van de THT-datum zelfs nog jaren houdbaar. Hiervoor geldt: gebruik je zintuigen en kijk, ruik en proef de etenswaren vooraf om na te gaan of ze nog goed zijn.

Goed gekoeld bewaren

Bederfelijke producten kunnen het beste op een koelkasttemperatuur van 4 graden worden bewaard. Je test die temperatuur door een koel/vriesthermometer 24 uur lang in een bakje water in de koelkast te zetten.

Houd er rekening mee dat de temperatuur in een koelkast niet overal gelijk is. Als de koeling boven in de koelkast zit, dan is het daar het koudst (0 tot 4 graden). Zit de koeling in de achterwand, dan zal het daar het koudst zijn. Leg vlees en vis op de koudste plek; dranken blijven ook goed bij een iets hogere temperatuur.

Wel of niet in de koelkast?

De vuistregel is dat je producten die in de winkel in de koeling liggen, thuis ook in de koelkast moet bewaren. Probeer te voorkomen dat ze opwarmen tijdens het boodschappen doen, door gekoelde producten bijvoorbeeld als laatste te pakken, en berg ze thuis snel op in de koelkast. Verse producten (en restjes van maaltijden) kun je zo'n 2 tot 3 dagen in de koelkast bewaren.

Wat in de winkel niet gekoeld wordt hoeft thuis ook niet in de koelkast. Raadpleeg bij twijfel de verpakking. Dit geldt niet voor eieren, deze moeten in de koelkast bewaard worden. Zo blijven ze langer vers en wordt de groei van bacteriën geremd.

De sterren op de vriezer

De fabrikant geeft met sterren de temperatuur van het vriesvak of het vriesgedeelte aan. Hoe meer sterren, hoe lager de temperatuur en hoe langer ingevroren producten goed blijven.

Zie verder Koelkasten en vriezers.

Meer informatie

• Samen maken we Nederland verspillingsvrij. Milieu Centraal is aangesloten bij Stichting Samen tegen Voedselverspilling.
• Het Voedingscentrum geeft informatie over voedingswaarde, gezondheid, het bewaren en bereiden van voedsel, hygiëne en voedselveiligheid: Voedingscentrum.