In Nederland kopen we jaarlijks zo'n 33 kilo vlees per persoon (rund, varken en kip samen). Dat is wel 4-6 keer zoveel als past binnen de draagkracht van de aarde. Daarnaast importeren en exporteren we ook veel vlees. De veehouderij die al dat vlees produceert, stoot broeikasgassen uit, verbruikt veel water, heeft wereldwijd veel ruimte nodig voor de verbouw van veevoer én kan mestproblemen veroorzaken. 

Tips voor een dieet met minder vlees

Milieugevolgen vleesproductie

De productie van vlees en zuivel belast het milieu over het algemeen meer dan plantaardige alternatieven. Er is meer energie, mest, water en landoppervlak voor nodig. Daarnaast zorgt de veehouderij voor meer uitstoot van broeikasgassen en stikstof. Deze komen bijvoorbeeld vrij uit mest. Ook stoten herkauwers zoals koeien en schapen veel methaan (een heel sterk broeikasgas) uit. Vergelijk de CO2 uitstoot van eiwitrijke producten.

Impact door veevoer 

Voor de productie van vlees is veel veevoer nodig. Bijvoorbeeld vier kilo voor een kilo kippenvlees en zelfs 25 kilo voor een kilo rundvlees. De productie van veevoer kost veel grondstoffen, bestrijdingsmiddelen, kunstmest en landoppervlak. Soms gaat veevoerproductie (bijv. soja) gepaard met ontbossing, hoewel er steeds meer duurzaam geteelde soja wordt ingekocht in de veehouderij. Bovendien gaat de productie van veevoer ten koste van mogelijkheden om voedsel te produceren voor mensen.

Stikstofuitstoot 

Veeteelt zorgt ook voor stikstofuitstoot. Wanneer stikstof neerslaat in kwetsbare natuur, zorgt dat voor verstoring van het evenwicht in de natuur (ecosysteem). Hierdoor neemt de biodiversiteit af. In Nederland liggen intensieve veehouderij en natuur vaak dichtbij elkaar en komt dit dus vaker voor. Lees meer over stikstof. 

Dierenwelzijn

Wil je rekening houden met dierenwelzijn als je (toch) vlees eet? Er is vlees te koop met Topkeurmerken: Europese keurmerk voor biologisch (het groene blaadje), EKO, Demeter of het Beter Leven Keurmerk 2 of 3 sterren. Deze keurmerken garanderen een betere omgang met dieren dan wettelijk is voorgeschreven. Punten waarop de dieren het beter hebben zijn bijvoorbeeld: een iets groter leefoppervlak dan dieren in de intensieve veehouderij, strooisel en daglicht in de stal en minder pijnlijke ingrepen. 

Biologisch vlees

Biologisch vlees herken je aan het Europese keurmerk voor biologische landbouw (groen blaadje). Dit voldoet aan de eisen van de biologische landbouw, opgesteld door de Europese Unie en vastgelegd in Nederlandse wetgeving. 

In de biologische landbouw worden dieren gehouden met meer aandacht voor milieu én voor dierenwelzijn. Biologisch gehouden dieren gaan bijvoorbeeld het hele jaar door naar buiten en hebben ook binnen meer ruimte. Daarnaast zijn er eisen voor biologisch voer. Lees meer over biologisch. 

Sommige mensen vinden vlees met een keurmerk te duur. De prijs ligt hoger omdat dieren meer ruimte krijgen, meer bewegen en langzamer groeien. Je kan ook zeggen dat gangbaar vlees eigenlijk te goedkoop is. De maatschappelijke kosten van onder andere (aanpassing aan) klimaatverandering, milieuschade en dierenleed worden niet doorgerekend in de prijs voor consumenten. Wanneer dat soort verborgen kosten wel worden meegerekend, kom je tot een eerlijke prijs (true price).  

Een overzicht van keurmerken voor vlees vind je in de Keurmerkenwijzer. 

Kringlooplandbouw en vlees

Bij kringlooplandbouw worden grondstoffen optimaal gebruikt. Het streven bij kringlooplandbouw is dat vee alleen restproducten eet uit de akkerbouw, tuinbouw en voedingsmiddelenindustrie. Of gras van niet voor akkerbouw geschikte graslanden. De mest van de dieren dient als grondstof om nieuwe producten mee te verbouwen. Kringlooplandbouw gaat uit van het volgende principe: het aantal dieren dat een boer houdt, wordt bepaald aan de hand van de hoeveelheid reststromen die beschikbaar zijn als voer voor de dieren. Binnen de gangbare landbouw is dat nu niet het geval: de vraag naar vlees is zo groot dat het vee niet genoeg voer heeft aan restproducten of grasland uit de omgeving. Voer komt daarom van over de hele wereld. Het gevolg is dat hier een mestoverschot ontstaat terwijl ergens anders een tekort aan meststoffen is. 

Meer informatie

• Wakker Dier komt op voor dieren in de vee-industrie. Wakker Dier bestrijdt misstanden in de vee-industrie en promoot de biologische sector, waar dieren meer ruimte krijgen onder betere omstandigheden. 
• Het Voedingscentrum informeert over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze. Onder andere ook over vlees eten en vervangen door andere producten. 
• Wageningen University & Research doet onderzoek naar duurzame en efficiënte voedselproductie. Bijvoorbeeld onderzoek naar vleesconsumptie en kringlooplandbouw.
• TAPP Coalitie zet zich in voor een betere, eerlijke voedselprijs. Eentje die alle kosten voor het milieu, de gezondheid en het welzijn van dieren eerlijk meerekent. Missie & Visie - True Animal Protein Price Coalition (tappcoalitie.nl)