Heb je uitgezocht of er zonnepanelen op je dak kunnen en hoeveel? En heb je een indruk van de kosten en de opbrengsten? Dan kun je aan de slag! Welke stappen moet je nemen om goed werkende zonnepanelen op je dak te krijgen?

1. Vraag offertes aan bij minstens 3 vakbekwame bedrijven. Beoordeel de offertes, bespreek de keuzes die je hebt en bepaal dan met welk bedrijf je in zee gaat.
2. Regel vóór de installatie een paar praktische zaken die nodig zijn om straks stroom te kunnen leveren aan het net. Zoals bij de netbeheerder checken of jouw meterkast geschikt is om zonnestroom te registreren.
3. En dan is het zover: de installateurs komen de panelen op je dak plaatsen. Hoe werkt het op de dag zelf? En wat moet je daarna meteen regelen?

Stap 1: Zoek een geschikt bedrijf met een goede offerte

Als je zonnepanelen op je dak laat leggen, wil je dat het goed gebeurt. En daar heb je een vakbekwame installateur voor nodig, maar hoe vind je die? En hoe weet je of hij ook echt goed is? Er zijn zoveel aanbieders van zonnepanelen en de prijzen en kwaliteit lopen flink uiteen. Een paar tips:

• Het energieloket in jouw gemeente kan je in contact brengen met installatiebedrijven bij jou in de buurt en kan je helpen bij vragen over de offertes. Je vindt het energieloket in jouw woonplaats op www.verbeterjehuis.nl. Vul jouw woonplaats in en bekijk het overzicht.
• Op Centraalregistertechniek.nl en Echteinstallateur.nl/ vind je een betrouwbare en vakbekwame installateur bij jou in de buurt.

Hoe beoordeel je een offerte?

Milieu Centraal raadt altijd aan om bij minstens 3 verschillende bedrijven offertes aan te vragen, vanwege de verschillen tussen prijzen en garanties. Inclusief vrijblijvend adviesgesprek, telefonisch of bij jou thuis. Er zijn best veel dingen waar je op moet letten en die je moet vragen, zowel in het adviesgesprek als in de offerte zelf. Bijvoorbeeld over de garantie, een aanbetaling, en welke zonnepanelen je kiest.

Verwijderingsbijdrage

Per zonnepaneel betaal je een kleine recyclingbijdrage of verwijderbijdrage. Vanaf 1 juli 2023 is deze zo’n 80 cent per paneel. Deze bijdrage staat steeds vaker apart op de factuur. Met deze recyclingbijdrage worden de kosten voor het verwijderen en recyclen van oude zonnepanelen bekostigd.

Garanties: welke en van wie?

Een belangrijk aandachtspunt is de garantie op het werk en op de panelen en omvormer. Krijg je garantie van de leverancier, importeur of van de fabrikant? En waar is de fabrikant gevestigd? In Nederland, Europa of verder weg, in China? Stel dat je een technisch probleem krijgt met jouw zonnepanelen of de omvormer en jouw leverancier bestaat niet meer. Of hij beroept zich op fabrieksgarantie. Dan kan het lastiger zijn om een Chinese fabrikant te bereiken. Handig om na te vragen dus!

Welke soorten garantie zijn er?

Aanbetaling of niet?

Als je zonnepanelen bestelt, kan de leverancier om een aanbetaling vragen. Wat is redelijk en waar moet je op letten? De Consumentenbond geeft hierover informatie.

Eerste hulp bij offertes: 3 tips

Keuzes bij de aankoop

In het offertetraject moet je ook een aantal keuzes maken, vooral: hoeveel panelen wil je op je dak, wat voor soort panelen en welke omvormer? De installateur biedt vaak een selectie aan waar je uit kan kiezen. Dit kun je het beste bespreken in het adviesgesprek voorafgaand aan de offerte.

Welke panelen de installateur aanbiedt, hangt af van de leveranciers waar hij mee werkt. Zonnepanelen van slechte kwaliteit worden niet meer verkocht, want ze moeten allemaal aan de Europese kwaliteitsnormen voldoen. Het verschil zit meer in de manier waarop de panelen worden geïnstalleerd. En er zijn natuurlijk verschillende kleuren en materialen waar je uit kan kiezen.

Heb je bepaalde wensen of wil je meer weten over wat voor soort zonnepanelen er zijn? Verdiep je daar dan in vóór het adviesgesprek, zodat de installateur jouw wensen kan meenemen in de offerte.

Welke zonnepanelen kies je?

Bij de keuze kan je kijken naar het soort panelen (denk aan kleur, uiterlijk, maar ook: wekken ze alleen stroom op of leveren ze ook warmte) en naar het vermogen per paneel.

Vermogen per paneel

Hoe meer vermogen een zonnepaneel heeft, hoe meer stroom het opwekt. De meest gangbare zonnepanelen hebben nu een vermogen van 400 Wattpiek (Wp) per paneel. Maar je kunt ook kiezen voor panelen met meer of minder vermogen. Panelen met meer vermogen wekken meer stroom op, maar zijn waarschijnlijk ook wat duurder.

Kleur en soort

Zonnepanelen zijn er in verschillende kleuren en maten, met en zonder frame. Kijk eens rond welke panelen je mooi vindt en hoe die zijn neergelegd. Inspiratie, tips en foto's vind je op Hoe geschikt is jouw dak?

Soorten panelen

Kort samengevat zijn er 3 verschillende soorten zonnepanelen:

En welke omvormer?

Zonnepanelen maken gelijkstroom. Een omvormer zet dat om in wisselstroom, want dat komt er uit je stopcontact. Dit is een belangrijk onderdeel van de installatie: de kwaliteit van de omvormer bepaalt mede de opbrengst van het geheel. Let bij de omvormer vooral op:

• Het vermogen van de omvormer: is dat goed afgestemd op het totale vermogen van jouw zonnepanelen?
• Niet alle omvormers en zonnepanelen zijn goed met elkaar te combineren. Koop de onderdelen dus liefst bij één leverancier. En check of de omvormer die de leverancier aanraadt op de lijst van Netbeheer Nederland staat: alleen die omvormers zijn toegestaan.
• Kan je met deze omvormer via een schermpje of via internet de opbrengst van de zonnepanelen in de gaten houden? Handig, want dan zie je het snel als er een probleem is.
• Kijk of de omvormer één of meer maximum power point trackers (MPPT) heeft. Die zorgen ervoor dat de stroomproductie zo hoog mogelijk is.
• Valt er schaduw op je dak? Het is beter van niet, maar als het onvermijdelijk is om zonnepanelen te plaatsen op schaduwplekken, kies dan voor micro-omvormers. Elk paneel krijgt dan zijn eigen omvormer.

Meer weten over omvormers? Lees verder op Hoe werken zonnepanelen?

Stap 2: Wat moet je doen direct ná de aankoop?

Heb je een installateur gekozen en de offerte getekend? Direct ná de aankoop en voordat de zonnepanelen geplaatst worden, moet je een paar dingen regelen om straks stroom te kunnen leveren aan het elektriciteitsnet. Je moet bijvoorbeeld weten of jouw meter geschikt is om zonnestroom te registreren, of de meterkast aangepast moet worden en of je opstalverzekering ook zonnepanelen dekt.

Contact opnemen met de netbeheerder

Via netbeheernederland.nl of eancodeboek.nl kun je zien wie jouw netbeheerder is. Neem contact op met de netbeheerder om te melden dat je van plan bent om zonnepanelen te nemen. Jouw netbeheerder kan je dan vertellen of de meter in jouw meterkast geschikt is om geleverde zonnestroom te registreren. Is je meter niet geschikt, dan plaatst jouw netbeheerder een slimme meter of digitale meter.

Let op beschermde dieren

Onder de dakpannen van je huis kunnen beschermde diersoorten hun nest hebben, bijvoorbeeld vleermuizen of vogels. Volgens de Wet Natuurbescherming mag je deze dieren niet verstoren of doden. Je kunt de installateur vragen om eerst te checken of er nesten aanwezig zijn op het dak of onder de dakpannen. Maar veel installateurs doen de inspecties op afstand en kunnen dat dan niet zien. Hou dus zelf in de gaten of je in de maanden april tot en met augustus vogels onder de dakpannen in en uit ziet vliegen of dat er nesten zijn op het platte dak waar de zonnepanelen gepland zijn. Is dat het geval? Dan kun je rekening houden met de broedende vogels door de installateur te vragen nog even te wachten met het plaatsen van de panelen tot buiten het broedseizoen: vóór 1 april of ná 1 augustus.

Is de meter geschikt?

Om te weten hoeveel stroom je aan het net hebt geleverd, heb je een meter nodig die meet hoeveel stroom je aan het net levert én hoeveel je van het net afneemt. Kan jouw meter dat niet, vraag dan de netbeheerder om de meter te vervangen. Als je huidige meter ongeschikt is voor teruglevering, wordt er gratis een slimme meter geplaatst. Hangt er al een geschikte meter maar wil je toch een slimme meter, dan kan de netbeheerder daar kosten voor in rekening brengen (ongeveer € 70). Vraag dit voor de zekerheid na bij de netbeheerder.

Heb je nog een ouderwetse meter met een telwerk dat terug kan draaien? Zo'n ferrarismeter draait terug op het moment dat je stroom levert, maar registreert niet hoevéél stroom je levert. Een ferrarismeter moet je voor 2025 laten vervangen door een slimme meter of (als je die niet wilt) een digitale meter die de teruglevering registreert.

Er zijn verschillende soorten meters in Nederlandse huizen. Een overzicht:

Misschien moet je de meterkast aanpassen

De omvormer moet altijd op een aparte groep worden aangesloten. Hiervoor kunnen aanpassingen in de meterkast nodig zijn. Neem bij twijfel contact op met je installateur.

Het maximale vermogen van de omvormer die op een groep kan worden aangesloten, is afhankelijk van de hoofdzekering. Je kunt de grootte van jouw hoofdzekering terug vinden op je energierekening of opvragen bij de netbeheerder (jouw netbeheerder vind je via netbeheernederland.nl of eancodeboek.nl.

Wil je een veel groter zonnepanelensysteem aansluiten dan jouw hoofdzekering aankan? Dan zijn er 2 mogelijkheden:

1. De aansluiting verzwaren waardoor de hoofdzekering meer aankan en dus meer kan terugleveren. Verzwaring van de hoofdzekering van 1x25A naar 1x35A is bij de meeste netbeheerders gratis (maar sommige netbeheerders vragen hier wel geld voor). Wil je veel zonnepanelen, of in de toekomst ook een warmtepomp of elektrische laadpaal? Dan kan het slim zijn om de aansluiting meteen te verzwaren naar 3x25A. Daar betaal je eenmalig kosten voor.
2. Het principe van aftoppen toepassen. Dit zorgt ervoor dat de zonnepanelen worden afgeschakeld bij zulke hoge pieken in opwek en teruglevering dat de aansluiting die niet aan kan. Deze te hoge pieken vinden maar een paar keer per jaar plaats. De rest van het jaar wek je dus meer op door het grotere aantal panelen en kun je op jaarbasis ook meer terugleveren. Aftoppen kan technisch gezien op verschillende manieren. Er kan gebruik gemaakt worden van een kleinere omvormer, een omvormer die intelligent 'terugschakelt' of een omvormer die uitschakelt bij pieken. Vraag je installateur naar de mogelijkheden. Met de aansluitcalculator van netbeheerder Liander kun je bekijken of dit principe in jouw situatie ook voordeel geeft.

Soms zwaardere aansluiting nodig

Is het vermogen van jouw zonnepanelen 5.000 wattpiek of hoger, dan heb je een 3-fase aansluiting nodig. Voor het omzetten (verzwaren) van je aansluiting betaal je eenmalig tussen de € 360 en € 1400. Gaat je aansluiting naar 3x35A (of meer), dan gaan de jaarlijkse netwerkkosten flink omhoog: in plaats van gemiddeld € 400 betaal je dan gemiddeld ongeveer € 1.800 per jaar. Overweeg je om jouw aansluiting te verzwaren, vraag dan altijd eerst advies aan jouw installateur.

Check je opstalverzekering

Als je zonnepanelen laat installeren is het verstandig om dit te melden bij de verzekeraar waar je een opstalverzekering hebt en te informeren of jouw panelen gedekt worden door de verzekering. Onder de opstalverzekering valt de woning zelf en alles wat niet zonder schade aan de woning kan worden verwijderd. Let wel: de opstalverzekering is beperkt: kijk in de polisvoorwaarden van jouw verzekeraar wat er onder valt en hoe hoog het verzekerde bedrag is.

Bij sommige verzekeraars vallen zonnepanelen niet onder de opstal verzekering. Kijk voor meer informatie bij de Consumentenbond. Zonnepanelen vallen meestal onder de opstal als ze nagelvast zijn vastgemaakt aan het huis. Een systeem dat heel eenvoudig los geklikt kan worden zal niet als nagelvast worden gezien. Er bestaan verzekeringsmaatschappijen die speciale verzekeringspakketten hebben voor zonnepanelen.

Stap 3: Na de plaatsing doen

En dan liggen de panelen eindelijk op je daken kan je gaan genieten van je zelf opgewekte stroom,. Maar: vergeet niet om eerst nog een paar laatste dingen te regelen.

De zonnepanelen aanmelden op Energieleveren.nl

Nadat de panelen geplaatst zijn, meld je ze aan op Energieleveren.nl. Dat is nodig om te zorgen dat je de vergoeding voor geleverde stroom krijgt. En de netbeheerder kan dan ook rekening houden met jouw zonnepanelen om het stroomnet zo efficiënt mogelijk te maken.

Als je de zonnepanelen aanmeldt, moet je ook het merk en type van de omvormer invullen. De site checkt dan of de omvormer aan de eisen voldoet. Op netbeheernederland.nl vind je een lijst met goedgekeurde omvormers.

Zonnepanelen aanmelden bij jouw energiebedrijf

Meld de zonnepanelen ook aan bij jouw energiebedrijf. Het bedrijf weet dan dat je stroom aan het elektriciteitsnet levert en kan die salderen of een terugleververgoeding betalen.

Let op: energiebedrijven mogen zelf de hoogte van de teruglever-vergoeding bepalen. Als je veel stroom produceert, kan het de moeite waard zijn om uit te zoeken welk bedrijf de hoogste vergoeding betaalt. Lees meer over de vergoeding op Kosten en opbrengst zonnepanelen.

Veel zonnepanelen? Aanmelden bij de Belastingdienst

Met zonnepanelen ben je in feite een heel klein energiebedrijfje. Je zonnepanelen wekken immers stroom op die je voor een groot deel aan het elektriciteitsnet levert. Heb je heel veel panelen en is het opwekvermogen hoger dan 15.000 Wattpiek? Dan moet je je bij de Belastingdienst melden als btw-ondernemer en btw-aangifte doen over de opbrengst van je panelen. Blijf je onder de 15.000 Wattpiek (dat geldt voor de meeste particulieren), dan hoef je geen btw-aangifte te doen. Lees hierover meer op de website van de Belastingdienst.