Zelf je dak isoleren
Check je dak
Advies op maat Beantwoord 8 vragen en ontdek: welke isolatie past bij jouw dak? En wat kost het en levert het op?Is mijn dak geschikt voor doe-het-zelf-isoleren?
-
01
Heb je een schuin dak met dakpannen? Lees snel verder en ontdek of dit een klus is die je zelf wilt doen.
-
02
Is isoleren aan de binnenkant niet mogelijk, dan kun je je dak ook aan de buitenkant isoleren. Hiervoor kun je beter een professioneel bedrijf inschakelen.
-
03
Ook een plat dak of dakkapel kun je beter laten isoleren door een professional. Als je dat verkeerd doet, heb je namelijk grote kans op vocht in je dak en rottend hout of schimmel.
-
04
Is je dak jaren geleden al geïsoleerd? Kijk of je de isolatie kunt verbeteren door een extra laag aan te brengen of de bestaande laag te vervangen.
-
05
Woon je in een huurhuis? Ook dan kan je zelf met dakisolatie aan de slag, maar overleg wel vooraf met de verhuurder.
-
06
Als je de zolder niet verwarmt en af kan sluiten met een zolderluik of deur, kun je beter je zoldervloer isoleren. Dat is vaak sneller te doen en kost minder materiaal en geld dan het isoleren van het schuin dak.
Voor je begint: check wat er in je dak zit
Voordat je je dak kunt isoleren, moet je eerst weten wat er nu onder je dakpannen ligt. Open een zolderraam en til voorzichtig een dakpan op.
- Ligt er geen folie en bestaat je dak alleen uit pannen, panlatten en een houten dakbeschot? Dan heb je een damp-open dak. Bij het isoleren heb je dampremmende folie nodig tussen het isolatiemateriaal en de afwerking (of waar een dampremmende laag van aluminiumlaminaat op zit of kant en klare dakisolatieplaten).
- Ligt er folie tussen de dakpannen en het dakbeschot? Laat onderzoeken wat voor folie het is. Vraag een bouwkundige om langs te komen of knip een randje af en neem dat mee naar de bouwmarkt. Is de folie damp-open, dan kun je aan de binnenkant volstaan met een gewone dampremmende laag en hoef je geen (duurdere) klimaatfolie te gebruiken. Is de folie onder je dakpannen dampremmend of dampdicht, gebruik dan tussen het isolatiemateriaal en de afwerking.
-
Check welke materialen er verder in je dak gebruikt zijn (in de constructie en/of afwerking). Zitten er in het dak, gebruik dan klimaatfolie tussen het isolatiemateriaal en de afwerking.
- Controleer of er naden en openingen van 7 mm of meer in je dak zitten. Als dat zo is, zitten er mogelijk beschermde dieren op je zolder. Die mag je volgens de Omgevingswet niet doden of verstoren. Lees waar je rekening mee moet houden op de pagina Dakisolatie.
Er zijn verschillende soorten folies met verschillende functies. Dampdichte en dampremmende folies laten nauwelijks waterdamp door en worden toegepast aan de warme binnenkant van schuine daken als afwerking van de isolatielaag. Ze voorkomen dat vocht in de constructie komt. Als de koude kant van het dak damp-open is, kan de constructie naar buiten toe drogen.
Zit er al een dampdichte of dampremmende laag in het dak? Dan moet je bij het isoleren klimaatfolie gebruiken. Klimaatfolie heeft een dubbele functie. In de winter voorkomt het dat waterdamp in de isolatielaag en dakconstructie kan trekken. In de zomer laat het vocht uit de isolatielaag en dakconstructie ontsnappen. Dit voorkomt dat de dakconstructie nat wordt en gaat rotten.
Denk hierbij aan een laag dakleer, rubberroid, bitumen, polyurethaanplaten, EPS- platen (‘piepschuim’) of asbestplaten tussen dakbeschot en pannen, PUR-schuim dat aan de buitenzijde tegen het dakbeschot is gespoten, andere dakafwerking die de buitenkant dampdicht of dampremmend afdicht, bijvoorbeeld koperen platen of bitumen ‘shingles’, of een dakbeschot van plaatmateriaal dat geen vocht doorlaat
Kies je isolatiemateriaal
Als je isolatiemateriaal gaat kiezen, is het belangrijk dat je kiest voor materiaal met een goede isolatiewaarde. Welk materiaal je precies kiest, is minder belangrijk dan de isolatiewaarde. Van goedkopere materialen zoals glas- of steenwol heb je een dikkere laag nodig dan duurdere materialen zoals harde kunststofschuim isolatieplaten om dezelfde isolatiewaarde te bereiken.
Dát je isoleert, is belangrijker voor het milieu dan welk materiaal je kiest. Toch zijn sommige isolatiematerialen milieuvriendelijker dan andere. De beste keuze voor het milieu zijn vlasplaten, gerecyclede kleding of thermosheets (warmtereflecterende folie). Een echte afrader is schapenwol, omdat dit materiaal veel milieu-impact heeft. Op Isolatiemateriaal kiezen lees je alles over de verschillen tussen de materialen.
Check de Rd-waarde op de verpakking
Op de verpakking van isolatiemateriaal staat de Rd-waarde: dat is de isolatiewaarde van het isolatiemateriaal. De isolatiewaarde van de gehele constructie (dak + isolatiemateriaal) is de Rc-waarde. Het dak zelf heeft een Rd-waarde van ongeveer 0,2. Als je een totale Rc-waarde van 4 (goede isolatie) wilt, heb je dus isolatiemateriaal met een Rd-waarde van ongeveer 3,8 nodig. Dat is het getal waar je in de bouwmarkt op moet letten als je isolatiemateriaal koopt. Je kunt natuurlijk ook gaan voor een nóg hogere Rd-waarde: dat isoleert nog beter.
Zorg voor bescherming die past bij het isolatiemateriaal
Let op: werk je met materiaal dat uit vezels bestaat, zoals glaswol of steenwol? Gebruik dan handschoenen, draag een wegwerpoverall met lange mouwen, een veiligheidsbril en een stofkapje (type P2), en zorg voor genoeg ventilatie. Vezels kunnen namelijk jeuk aan je huid en irritatie aan je luchtwegen veroorzaken. Spoel je huid na het werk af met lauw water zonder zeep. Gooi de wegwerpoverall na iedere werkdag weg bij het restafval. Houd de werkplek schoon met een stofzuiger of een dweil.
Stappenplan dak isoleren
Tijd: ongeveer 8 dagen
Hieronder zie je welke stappen je moet nemen als je je dak wil isoleren. Zo weet je wat je te wachten staat en kun je bepalen of deze klus wat voor jou is. Let op: dit is geen complete kluswijzer. Als je gaat beginnen, maak dan gebruik van een kluswijzer. Lees bovendien altijd goed de voorschriften die horen bij het isolatiemateriaal dat je hebt gekozen.
1. Maak naden en kieren dicht
Voor de isolatiewaarde in de praktijk is het van groot belang dat het materiaal goed aansluit, zonder naden tussen verschillende stukken (platen, banen) en netjes tegen de randen van muren en dakbalken.
Als je tussen de planken op het dakbeschot op veel plaatsen buitenlicht ziet door de open naden, schroef dan 3 à 4 mm triplex tegen het dakbeschot. Zo kan er minder warme lucht ontsnappen. Als er weinig kieren en naden zijn, vul dan de naden die er zijn op met restjes van het isolatiemateriaal, acrylaatkit, of plak ze af met tape. Er gaat dan geen warmte onnodig verloren.
2. Bevestig het isolatiemateriaal
Als je werkt met isolatieplaten, dan zaag je die op maat en sla je ze met spijkers vast of schroef ze vast tegen het dakbeschot of in de balken. Zorg dat ze naadloos aansluiten en vul eventuele naden op met reststukjes, kit of aluminiumtape.
Als je werkt met glas-, vlas- of steenwol, dan plaats je eerst vierkante latten langs de dakbalken. Zorg ervoor dat de afstand tussen de voorkant van de lat en het dakbeschot even groot is als de dikte van de isolatiedekens. Breng het stuk isolatiemateriaal aan tussen de balken, tegen het dakbeschot. Zet het vast door latten vast te schroeven of te spijkeren op de vierkante latten. Zorg ervoor dat al het materiaal naadloos aansluit op het vorige stuk isolatie en de dakbalken. Vul eventuele naden in isolatiemateriaal op met reststukjes.
3. Breng de dampremmende folie aan
Harde kunststofschuim isolatieplaten zijn voldoende dampremmend. Je hebt hierdoor meestal geen folie nodig. Boven een badkamer is aanbrengen van een dampremmende folie wel alsnog aan te bevelen, omdat het daar vochtig is.
Bij isolatie met glas- of steenwol breng je vervolgens aan de binnenzijde een folie over het isolatiemateriaal aan. Bij een damp-open dak gebruik je hiervoor dampremmende folie of spijkerflensdekens met aluminiumlaminaat. In alle andere gevallen een vochtregulerende folie (klimaatfolie).
4. Werk je dak af
De kunststofisolatieplaten dek je vervolgens af met brandwerende materialen.
Zowel bij het isoleren van kunststofisolatieplaten als bij het isoleren met glas- of steenwol kun je het dak eenvoudig afwerken met gipsplaten, gipsvezelplaten, underlayment platen of houten schroten. Er zijn ook isolatieplaten te koop met een kant en klare witte afwerklaag.
Aan de slag met dakisolatie: download het stappenplan
Heb jij na het lezen van deze stappen besloten dat je zelf je dak wil isoleren? Samen met Doehetzelfdoehetduurzaam.nl maakten we een volledig stappenplan, zodat je stap voor stap kunt zien wat je moet doen als je je dak gaat isoleren. Download snel je stappenplan, ga naar de bouwmarkt, en begin met klussen! Hoe eerder je isoleert, hoe eerder je begint met gas besparen.
-
Aarzel niet om je vragen aan de bouwmarkt te stellen. De medewerkers van de bouwmarkt helpen je graag verder.
Klusvideo's dak isoleren
Wil je stap voor stap zien hoe je zelf je dak isoleert? Bekijk dan de instructievideo voor glaswol, vlas of steenwol of de instructievideo voor isolatieschuimplaten.
Video: dakisolatie met glaswol, vlas of steenwol
Video: dakisolatie met isolatieschuimplaten
Bestaande dakisolatie verbeteren
Is jouw dak al geïsoleerd, maar denk je dat het beter kan? Woningen die in de jaren 70 of 80 zijn gebouwd of na-geïsoleerd, hebben meestal een matige laag van 3-5 cm. In de jaren 90 werd meestal 8-10 cm aangebracht. Voor een Rc van 4 heb je zo’n 14 cm nodig, voor energieneutrale woningen (Rc 6,0 - 10,0) een nog dikkere laag: al hangt dat natuurlijk af van welk isolatiemateriaal je gebruikt. Sommige materialen hebben al bij een dunnere laag een hogere isolatiewaarde.
Tips dakisolatie verbeteren
-
Wil je checken hoe goed jouw woning geïsoleerd is? In de Isolatie-zelfscan vind je handige tips, foto's en video's over hoe je de isolatie van je dak en andere delen van je huis kunt checken.
-
Er zijn 2 manieren om de isolatie van jouw dak te verbeteren: óf je laat de oude isolatielaag zitten en voegt een extra laag toe, óf je haalt de bestaande isolatielaag weg en vervangt die door dikker isolatiemateriaal.
1. Extra materiaal aanbrengen
Is er aan de binnenkant van het dak voldoende ruimte voor extra isolatie, dan kan je de bestaande isolatielaag en afwerking laten zitten en daartegen een extra laag isolatie aanbrengen. De bestaande laag is meestal dampremmend, werk de nieuwe laag daarom af met klimaatfolie en gipsplaten of schroten. Soms wordt een ventilatieruimte tussen de isolatielagen aangeraden. Milieu Centraal raadt dit juist af, omdat het onvoldoende vocht afvoert en zelfs extra vocht kan toevoeren.
2. Oude laag weghalen, nieuwe laag aanbrengen
Is er weinig ruimte aan de binnenkant van je dak, dan kan je de oude laag en de afwerking weghalen en vervangen door dunne isolatieplaten die een Rc van 4 of meer geven (PIR, resolschuim of purplaten). Breng het materiaal volgens voorschrift aan.
Isolatie toch liever overlaten aan een professional?
Heb je na het bekijken van het stappenplan besloten dat je het isoleren van je dak toch liever overlaat aan een professional? Op Verbeterjehuis.nl vind je tips om een bedrijf te vinden om deze klus uit te voeren. Neem je tijd om op je gemak offertes te bekijken en vergelijken, maar wacht niet te lang: hoe sneller je je dak laat isoleren, hoe sneller je begint met gas besparen!
Ook andere delen van je huis isoleren?
Zelf je vloer isoleren
Met een geïsoleerde vloer krijg je warmere voeten én een lagere energierekening. Ben je een handige doe-het-zelver en heeft jouw huis nog geen vloerisolatie?...
Buitenmuur isoleren met voorzetwand
Je kunt de buitenmuur van je huis aan de binnenkant isoleren met voorzetwanden. Handig als je enkelsteens muren hebt (muren zonder spouwruimte), maar ook...
Naden en kieren dicht
Door de brievenbus, langs het kruipluik of ‘gewoon’ onder de deur door: tocht kan overal vandaan komen. Het zorgt voor kou en onnodig energieverbruik....