1 van de 4 Nederlanders heeft regelmatig tot vaak overlast van houtstook in de omgeving. Houtstook is ongezond voor iedereen: voor jezelf maar ook voor de mensen om je heen. Mensen die houtrook inademen kunnen last krijgen van kortademigheid, hoesten, benauwdheid en problemen met hart en bloedvaten. Bij mensen met COPD, astma, of bronchitis kunnen de klachten erger worden waardoor ze een hogere dosis van hun medicijnen moeten innemen. Ook voor kinderen en ouderen is houtstook extra schadelijk. Mensen die klachten krijgen houden hun ramen en ventilatieroosters vaak dicht om de rook buiten te houden, maar dat zorgt ook weer voor ongezondere lucht in huis.

Wat kan je doen?

Ervaar je overlast van houtstook? Probeer dan in gesprek te gaan met je buren. Vraag ze bijvoorbeeld om alleen bij speciale gelegenheden de open haard, houtkachel of vuurkorf aan te steken. En om niet te stoken als de Stookwijzer code oranje of rood geeft. Uit onderzoek blijkt dat 3 van de 4 houtstokers bereid zijn beter, minder of niet te stoken als hun buren ze vertellen dat ze last hebben van hun stookgedrag. Verderop op deze pagina vind je een stappenplan voor het gesprek.

Levert dit gesprek te weinig op? Dan kan je een klacht indienen bij de gemeente of de GGD. In de Stookwijzer kun je overlast van houtstook melden. De Stookwijzer stuurt deze melding automatisch door naar je gemeente als die is aangesloten op het systeem. Een klacht levert misschien niet meteen iets op, maar de gemeente krijgt zo wel zicht op hoe vaak hun inwoners overlast ervaren. Dat kan uiteindelijk een reden zijn om een tijdelijk of plaatselijk stookverbod in te voeren. 

Je kan de gemeente ook zelf vragen om een stookverbod in te stellen als de Stookwijzer code rood of oranje geeft, of om houtstookvrije woonwijken in te stellen. Dit zal er niet van de ene op de andere dag komen. Maar als de gemeente van veel verschillende mensen signalen van overlast ontvangt, zal ze hier eerder naar kijken.

Tips om overlast houtstook te bespreken

Overlast aanpakken: stappenplan

Heb je veel last van de houtkachel, open haard, barbecue of vuurkorf van je buurtgenoten? Dan is een goed gesprek over de overlast die je ervaart altijd het beste startpunt. Houd een logboek bij en bespreek met de buren wat je waarneemt. De problemen kunnen soms al  voor een groot deel opgelost worden door ander stookgedrag. Denk aan: niet stoken als het mistig of windstil is, als de wind jouw kant uit waait, of een elektrische bbq in plaats van houtskool.

Stappenplan

In dit stappenplan lees je wat je kunt doen als jij last hebt van het vuur van de buren.

1. Waar komt de rook vandaan?

Stel eerst vast of de houtrook van één of meerdere buren komt. Staat het huis dichtbij of verderop? Als er meer mensen overlast ervaren, kun je samen stappen ondernemen.

2. Overleg met de houtstokers

Misschien zijn jouw houtstokende buren zich van geen kwaad bewust. Leg rustig uit waarom je last hebt van hun rook. En bespreek dat ze de overlast kunnen beperken.

3. Houd een (foto)logboekje bij

Lukt het niet om samen een oplossing te vinden? Noteer dan 2 of 3 weken lang wanneer je precies last hebt van de rook. Op welke plek in huis? En welk effect heeft de rook op jou? Ook kun je foto- of video-opnames maken van de rook en het rookkanaal.

Schrijf de klachten over een kachel of haard precies op. Dit helpt om de exacte oorzaak te vinden en maakt het makkelijker om afspraken te maken met de stoker. Noteer dus elke dag, een paar weken lang, de volgende gegevens:

• datum
• weertype (zwaar bewolkt of juist zonnig, etc)
• windrichting
• overlast (ja of nee)
• soort overlast (rookoverlast, iets anders, gevolgen voor jouw (benauwdheid, extra dosis medicijnen)

Check ook de Stookwijzer: die laat zien hoe de wind en de luchtkwaliteit in jouw buurt op dit moment is en of stoken verantwoord is. Bij code oranje of rood is stoken niet verantwoord. Dat is misschien vaker dan de houtstoker denkt: ongeveer de helft van de tijd.

4. Praat opnieuw met de houtstokende buren

Misschien raken ze overtuigd door jouw nieuwe informatie. Zo niet, vraag dan om bemiddeling aan de wijkagent of buurtbemiddeling.

5. Lukt het nog niet?

Dien dan een klacht in bij de GGD of doe een handhavingsverzoek bij jouw gemeente. Zij zullen vragen naar de informatie die je verzameld hebt. Bijna alle gemeentelijke bouwverordeningen hebben namelijk een artikel op grond waarvan de gemeente kan optreden tegen inwoners die hinderlijke of schadelijke rook, stank, roet of walm verspreiden.

Houd er echter rekening mee, dat dit niet altijd een snelle oplossing van het probleem betekent. De gemeente zal vragen om bewijzen en rekening houden met de belangen van zowel jou als de stoker. Het kan dus zijn dat de gemeente niets of niet voldoende doet.

Ook als er niet direct resultaat is voor jouw individuele situatie, is het belangrijk dat je wel melding maakt van overlast. Hierdoor krijgt de gemeente of GGD meer zicht op in hoeverre mensen in de gemeente overlast ervaren. Dit kan (op lange termijn) een reden zijn om tijdelijk of plaatselijk een stookverbod in te stellen.

Als je niet tevreden bent over de reactie van de gemeente, kun je naar een Juridisch Loket, de Rechtswinkel of Stichting Houtrookvrij stappen voor advies en informatie. Krijg je gezondheidsklachten door de rookoverlast, meld dit dan ook bij de GGD en bij de vereniging Leefmilieu.