Komt er een nieuwe cv-ketel? Kies dan een zuinige hr-ketel en combineer hem meteen met een hybride warmtepomp. Daarmee breng je jouw gasverbruik flink omlaag. Het liefst laat je ook meteen een slimme thermostaat plaatsen.

Is jouw huis goed geïsoleerd? Dan is een volledig elektrische warmtepomp een goede keuze.

Een elektrische cv-ketel of inductie-cv zijn afraders: ze gebruiken veel stroom.

Keuzehulp cv-ketel

Combineer met hybride warmtepomp

Is een volledige elektrische warmtepomp nog een brug te ver? Je kunt een nieuwe hr-ketel ook combineren met een hybride warmtepomp. Dat is een kleine warmtepomp mét een hr-ketel op gas voor de koudere dagen. Hiermee vervang je een deel van je gasverbruik door stroom die duurzaam opgewekt kan worden. Ga je de komende jaren de isolatie van je huis  verbeteren? Dan is een all electric ready warmtepomp een goede keuze. Die kan je eerste jaren als hybride gebruiken. Zodra de isolatie op orde is, zet je hem om naar volledig elektrisch.

Op Hybride warmtepomp vind je een overzicht van de kosten, besparing en het energieverbruik. Je leest er ook meer over de all electric ready warmtepomp. Je kunt subsidie krijgen als je een warmtepomp koopt.

Waarschijnlijk toch niet verplicht vanaf 2026

De overheid was van plan om vanaf 2026 een efficiënter verwarmingstoestel verplicht te stellen op het moment dat je de cv-ketel vervangt. Je zou dan verplicht zijn om minimaal een hybride warmtepomp te installeren. In het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe regering is dit plan geschrapt. 

Zonneboiler

Je kunt de cv-ketel ook combineren met een zonneboiler voor het warme water in de badkamer en keuken. Ook op de zonneboiler zit subsidie.

Welke cv-ketel kies je?

Een hr-ketel is de zuinigste ketel die er is (hr staat voor hoog rendement). Bij alle aanbieders staan de hr-ketels als eerste keuze genoemd. Je kunt ze ook herkennen aan Energielabel A voor verwarming en warm water of aan het label Gaskeur HR. Een hr-ketel kost gemiddeld € 2.100, inclusief installatie. De installatiekosten verschillen per woning. Kijk niet alleen naar de prijs, maar ook naar de tijd die het bedrijf besteedt aan energiezuinige instellingen. Goede instellingen van ketel, thermostaat en radiatoren door waterzijdig inregelen ('cv-tuning') kunnen je jaar in, jaar uit veel energiekosten schelen.

Er zijn ook nog vr-ketels te koop (vr staat voor verbeterd rendement), maar die zijn minder zuinig. Ze worden nog toegepast in appartementen zonder geschikte rookgasafvoer, waarbij dit niet aangepast kan worden.

Kies voor een combi-ketel

Heb je nog 2 aparte apparaten voor warm water en verwarming (bijvoorbeeld een boiler voor warm water en een soloketel voor verwarming)? Overweeg beide toestellen nu in één keer te vervangen door een combiketel. Dat bespaart op je energierekening en is goedkoper in aanschaf en onderhoud.

Elektrische cv-ketel of inductie cv-ketel: niet doen!

Misschien lijkt het een goed idee om over te stappen op een elektrische cv-ketel of inductieketel. Zo'n ketel gebruikt immers geen gas, maar elektriciteit. Toch is het geen goed idee. Voor het centraal verwarmen van je huis zijn deze ketels namelijk in strijd met het bouwbesluit. Ze gebruiken veel stroom en zijn daardoor niet klimaatvriendelijk. Verwarming op stroom is alleen slim als je dat op een zuinige manier doet. Dat kan met een warmtepomp. Benieuwd hoe dat werkt? De video over de warmtepomp legt het uit.

Een inductieketel is trouwens behoorlijk duur. Andere woorden voor een inductieketel zijn: CVi, cv-inductie of inductie-cv.

Let op de warmwaterklasse

Een keuze waar je zeker tegen aanloopt: hoeveel warm water moet je nieuwe combiketel per minuut gaan leveren?

Een combiketel die veel warm (douche)water kan leveren, heeft meestal een lager rendement voor het opwarmen van water en verbruikt dus meer gas voor dezelfde hoeveelheid warm water. Bovendien is het moeilijker om zuinig met warm water om te gaan als je veel warm water per minuut kunt krijgen. Anders gezegd: je zet de kraan dan al snel harder open.

De capaciteit voor warm water werd altijd aangeven met CW-klasse (van Comfort Warm water), van 3 tot en met 6. Sinds september 2015 staat op het energielabel van de cv-ketel de hoeveelheid warm water aangegeven met de letters S (small), M (medium), L (large) en XL (extra Large).

Voor een combiketel begint het met M (medium, te vergelijken met CW 3). Dat staat voor zo’n 10 liter warm water per minuut van 38 graden (de douchetemperatuur). Voor een gewone douche is dit voldoende. Ter vergelijking: een waterbesparende douchekop verbruikt maximaal 7 liter per minuut. De klassen L en XL leveren per minuut meer dan 20 liter van 38 graden. Daarmee kan je het bad heel snel vullen of tegelijk douchen én in de keuken warm water pakken. Maar dit extra comfort heeft ook een nadeel: je verbruikt meer gas.

Een combiketel die veel warm water kan leveren, heeft meestal een grotere verwarmingscapaciteit dan nodig is om je huis te verwarmen. Zo’n overcapaciteit voor verwarming kan leiden tot extra gasverbruik, zeker als instellingen van de ketel, thermostaat en radiatoren niet optimaal zijn.

Let op: een combiketel klasse L of XL is in aanschaf nauwelijks duurder dan hetzelfde merk en type klasse M, maar de jaarlijkse energiekosten zijn wel hoger.

Welke thermostaat kies je?

De nieuwste ontwikkeling is de slimme thermostaat. Deze helpt je om de verwarming energiezuiniger te gebruiken. Besparende functies zijn een aanwezigheidssensor, een regeling van de temperatuur per kamer en het op stand bedienen van de thermostaat. Niet alle slimme thermostaten hebben alle functies. Hoeveel je bespaart hangt af van wat je gewend bent te doen. Als je nu al verwarmt zonder te verspillen, zul je niet veel extra besparen.

Een thermostaat stuurt de cv-ketel aan: wanneer moet die branden en wanneer is het genoeg? Heb je een hr-ketel, zorg dan in elk geval dat de thermostaat ‘modulerend’ is, dat is extra zuinig. Met een modulerende thermostaat kan je hr-ketel op een laag pitje draaien als er maar weinig warmte nodig is. Daardoor werkt de ketel een flink stuk zuiniger dan oude ‘aan-uit thermostaten’, waarbij de ketel alleen op vol vermogen kan branden. Niet-modulerende thermostaten zijn de ouderwetse ronde draaithermostaten, maar ook sommige oudere programmeerbare klokthermostaten werken nog met een aan-uit-regeling. Lees verder op Klokthermostaat en radiatorkranen.

In elke kamer de temperatuur regelen

Op het moment dat je een nieuwe cv-ketel krijgt, moet je ook in elke ruimte in huis afzonderlijk de temperatuur kunnen regelen. Die verplichting geldt sinds 10 maart 2020. Een makkelijke manier om dit te doen, is met thermostaatkranen op iedere radiator of convector. De monteur die de cv-ketel komt plaatsen, kan dit meteen voor je in orde maken. De maatregel zorgt ervoor dat je minder energie verbruikt (dat is ook de reden voor deze maatregel). Zit op elke radiator al een thermostaatknop? Dan hoeft er niets te gebeuren.

Er zijn ook elektronische thermostaatknoppen die je op afstand kunt regelen. Je monteur kan je vertellen welke mogelijkheden er zijn. Lees meer over de verplichte thermostaatregeling.

Tips plaatsen cv-ketel

Monteur kan ketel zuiniger instellen

Vraag aan de installateur of monteur of die de ketel en radiatoren zuinig kan instellen. Daarmee voorkom je dat je onnodig veel gas verbruikt. Tip: kijk mee, zodat je de instellingen later nog kunt aanpassen als je wilt.

Het gaat om:

• Een lagere temperatuur van het cv-water (de aanvoertemperatuur). 80 graden is standaard, maar zeker in een goed geïsoleerd huis met voldoende radiatoren kan 50 tot 60 graden voldoende zijn.
• De eco-stand voor warm water. In de comfortstand blijft de CV-ketel op temperatuur, waardoor je sneller warm water hebt. De comfortstand wordt door de installateur vaak standaard 'aan' gezet. Het gebruik van de eco-stand spaart zo’n 15 m3 gas per jaar. Je moet langer wachten op warm water. Afhankelijk van het type ketel kan het enkele tot 30 seconden extra wachttijd zijn bovenop de leidingwachttijd (de tijd die het kost om het afgekoelde water in de leiding naar de kraan te vervangen door warm water).
• Een zuinige stand van de cv-pomp. Bij moderne ketels wordt de pomp automatisch geregeld. Bespreek of dit ook voor jouw nieuwe ketel zo is.
• Een goede verdeling van warmte over de radiatoren (waterzijdig inregelen of cv-tuning). Door een goede verdeling van de warmte over de verschillende radiatoren heb je meer wooncomfort (alle kamers kunnen warm worden) en kan de hr-ketel zuiniger werken. Lees verder op Cv-ketel onderhoud en instellingen.

Plaatsing combiketel: korte leidingen

Het is de moeite waard om bij een nieuwe combiketel na te denken over de plaatsing. Met korte leidingen verlies je minder energie.

Plaats een ketel dicht bij de keuken en niet te ver van de badkamer. Het is verstandig de lengte van de leidingen, van de combiketel naar de badkamer en naar de keuken, te beperken tot maximaal 10 meter. Anders ontstaan lange wachttijden en warmteverlies via de leidingen. Dat lukt steeds vaker, omdat ketels compacter zijn geworden. Met een korte afstand heb je geen keukenboiler nodig. Dat scheelt kosten voor aanschaf van zo’n miniboiler. Bovendien is een combiketel zuiniger voor warm water dan een miniboiler (ook wel keukenboiler of plintboiler genoemd).

Komt de nieuwe ketel op een andere plek dan waar de oude hing? Dan moet je de leidingen laten verleggen en een nieuwe rookgasafvoer laten maken. Overleg met jouw installateur over de mogelijkheden en de kosten.

Voor de leiding naar de keuken is een dunne leiding beter (binnendiameter maximaal 10 mm). Daarmee verlies je minder warmte en krijg je sneller warm water.

Een installatiebedrijf kiezen

Vakbekwame installateurs zijn aangesloten bij de branchevereniging Techniek Nederland.

Via centraalregistertechniek.nl kun je een bedrijf vinden voor het installeren van een zonneboiler of warmtepomp. Je kunt eenvoudig zoeken op jouw woonplaats en het type installatie (door vervolgens op 'Kaart' te klikken zie je direct waar de dichtstbijzijnde aanbieder zit).

Vanaf 1 april 2023 moeten installatiebedrijven die cv-ketels plaatsen of eraan sleutelen het CO-vrij certificaat hebben.

Regel meteen het onderhoud

Heb je een nieuwe cv-ketel, regel dan ook meteen het tweejaarlijkse onderhoud. Regelmatig onderhoud is van belang voor je veiligheid, en voorkomt storingen en onnodig energieverbruik. Lees meer op Cv-ketel onderhoud en instellingen.

Oude cv-ketel inleveren voor recycling

De installateur die de nieuwe ketel komt plaatsen, kan de oude voor je meenemen. Onderdelen die nog herbruikbaar zijn, worden er dan uitgehaald en de materialen gerecycled. Je kunt een oude cv-ketel en radiatoren ook afgeven bij de milieustraat van de gemeente.

HRe-ketel niet meer te koop

Een HRe-ketel is een cv-ketel die gas efficiënt omzet in elektriciteit en warmte voor je huis. Sinds begin 2019 zijn er geen HRe-ketels meer te koop in Nederland. De enige producent van HRe-ketels is ermee gestopt. Een warmtepomp kan voor jou een alternatief zijn.

De HRe-ketel combineerde warmte- en elektriciteitsproductie: dat noemen we micro-warmtekrachtkoppeling (micro-wkk of Stirling-wkk). De HRe-ketel was erg duur en daarom voor de meeste huishoudens geen slimme keuze. Ook past hij niet in de ontwikkeling naar aardgasvrij wonen. Een volledige warmtepomp past daar wel in, zeker als hij gebruik maakt van duurzaam opgewekte stroom.