Checklist warmtepomp kopen en installeren
Waar moet je vooraf over nadenken?
Handige vragen voor tijdens het gesprek
Hier moet je na aankoop op letten
Vooraf over nadenken
Kijk of je een vergunning nodig hebt
Voor het plaatsen van een buitenunit heb je soms een omgevingsvergunning nodig. Informeer bij de gemeente naar de regels (die kunnen per gemeente verschillen). Een kleine buitenunit mag je zonder vergunning in de tuin of op het dak plaatsen. Klein wil zeggen dat de buitenunit minder dan 1 meter hoog is (inclusief onderstel) en het oppervlak (breedte maal hoogte) maximaal 2 vierkante meter. Maar: woon je in een monument of beschermd stadsgezicht, check dan altijd of je een omgevingsvergunning nodig hebt.
Check ook altijd de regels voor een welstandsbeoordeling (als je hem in de voortuin neerzet) en de wettelijke eisen voor geluid. Lees meer over de geluidsnormen.
In de toekomst wordt voor de buitenunit van een warmtepomp misschien een uitzondering gemaakt in de omgevingswet. Dan is er geen omgevingsvergunning meer nodig.
Kies je voor een bodemwarmtepomp, dan moet je dat altijd melden bij het Omgevingsloket. Dat staat in het 'Besluit lozen buiten inrichtingen'. Check jouw situatie op www.omgevingsloket.nl. De gemeente wijst interferentiegebieden aan. Wil je in zo’n interferentiegebied een bodemwarmtepomp plaatsen, dan heb je misschien een eenvoudige vergunning nodig (dat heet een OBM-vergunning). Of dit het geval is, kun je checken met de de WKO-bodemenergietool.
Kijk of je een zwaardere aansluiting en groepenkast nodig hebt
Veel (oudere) huizen hebben een aansluiting van 1x35 Ampère. Voor de meeste hybride warmtepompen (2 tot 5 kW) is dit voldoende. Voor een volledig elektrische warmtepomp heb je meestal een zwaardere aansluiting nodig (3x25 Ampère). Nieuwere huizen hebben die meestal al. Kook je ook op inductie én heb je een elektrische auto die je thuis oplaadt, dan heb je misschien 3x35 Ampère nodig. Vraag aan de installateur of dit nodig is. En regel het op tijd met de netbeheerder.
Wil je weten wat voor aansluiting je woning heeft? Is je huis gebouwd in of na juli 2011, dan heeft deze standaard een 3x25A aansluiting. Is je huis voor juli 2011 gebouwd? Zoek dan het meternummer van de meter in je meterkast. Vervolgens kun je bij je netbeheerder (vaak online) je meternummer en postcode invullen om zo je aansluiting te achterhalen. Weet je niet wie je netbeheerder is? Je vindt het op Mijnaansluiting.nl.
De netbeheerder rekent eenmalige kosten voor het verzwaren, ongeveer € 200. Daarnaast moet je je meterkast vervangen of laten uitbreiden en aparte groepen laten aanleggen voor de warmtepomp en voor de inductiekookplaat (als je die neemt kun je zonder gasaansluiting, wat jaarlijks vastrecht scheelt). Het bedrag dat je jaarlijks aan jouw energiebedrijf betaalt (vastrecht) is voor 3x25 Ampère hetzelfde als voor 1x35 Ampère en gaat dus niet omhoog. Voor 3x35 Ampère zijn de jaarlijkse kosten wel hoger.
Moet je aansluiting verzwaard worden? Neem dan op tijd contact op met je netbeheerder. Je volgende stap hangt af van het antwoord van je netbeheerder:
- Er worden geen problemen verwacht.
- De kans is groot dat er problemen gaan ontstaan. De wachttijd voor een aansluiting kan daardoor langer zijn
- Er zijn al problemen en er is geen ruimte voor een zwaardere aansluiting. De wachttijd voor een aansluiting is langer.
Worden er geen problemen verwacht dan kan je door met de aanschaf van een warmtepomp. Als de wachttijd voor een aansluiting naar verwachting langer dan vijf jaar is, overweeg dan een hybride warmtepomp.
Tip: gaat je cv-ketel stuk voordat je aansluiting verzwaard is? Je kunt voor de tussentijd een cv-ketel huren. Dan zit je niet meteen nog 15 jaar vast aan het gas. Als de aansluiting is verzwaard, kun je een volledig elektrische warmtepomp nemen.
Check of je recht hebt op subsidie
Je kunt op de aankoop van een warmtepomp subsidie krijgen. De hoogte van deze ISDE-subsidie hangt af van het soort warmtepomp en het vermogen. Op Subsidie warmtepomp lees je de voorwaarden en ontdek je hoe je subsidie aanvraagt. Je vraagt de subsidie achteraf aan.
Controleer het warmteplan voor jouw wijk
Jouw gemeente heeft een warmteplan ('transitievisie warmte'). Daarin staat wanneer jouw wijk aan de beurt is om te verduurzamen. Voor de wijken die het eerst aan de beurt zijn (vóór 2030) bekijkt de gemeente samen met de netbeheerder, woningcorporatie, huurders en huiseigenaren welke alternatieven er voor aardgas zijn. Dat kan bijvoorbeeld een warmtenet zijn, een gasnet met groen gas of een verzwaard elektriciteitsnet voor elektrische warmtepompen. Vraag je gemeente welke plannen er voor jouw wijk zijn, en op welke termijn. Het is zonde om nu een warmtepomp te kopen als je binnen een paar jaar op een warmtenet wordt aangesloten. Beter isoleren is wel altijd goed.
Op dit moment kun je de TransitieVisie Warmtetool gebruiken voor het opzoeken van een warmteplan voor jouw gemeente.
Op slimme meters staat het meestal onder de streepjescode. Op traditionele meters staat het meternummer vaak achter 'No'.
Bedrijf vinden
Kies als je een warmtepomp koopt altijd voor een vakbekwame installateur met de juiste certificaten. Een goede installatie van je warmtepomp is namelijk belangrijk om hem energiezuinig te laten werken. Voor de subsidie moet je bovendien kunnen aantonen dat de warmtepomp door een bouwinstallatiebedrijf is geïnstalleerd. Op Verbeterjehuis - Vind een bedrijf vind je een vakbekwame installateur bij jou in de buurt. Het energieloket in jouw gemeente kan je in contact brengen met bedrijven die zij geselecteerd hebben en je helpen met vragen over de offerte. Of kijk op centraalregistertechniek.nl.
-
Laat het complete systeem (bron, warmtepomp, afgifte, regeling en ventilatie) door één bedrijf ontwerpen en plaatsen. Dan weet je zeker dat het allemaal goed op elkaar aansluit.
Let op certificeringen en erkenning
Warmtepompen met synthetische koudemiddelen moeten door een monteur met F-gassen certificaat (richtlijn BRL 200) worden gevuld, geïnstalleerd en onderhouden. Dat is wettelijk verplicht om te voorkomen dat er door slordig werken koudemiddelen vrijkomen. Deze koudemiddelen hebben namelijk een sterk broeikaseffect. Het bedrijf zelf moet het BRL 100 certificaat hebben. Voor het installeren van een monoblock warmtepomp (binnen of buiten) of een warmtepomp met natuurlijk koudemiddel is geen BRL-certificering nodig (mogelijk verandert dit in de toekomst).
Krijg je een nieuwe hybride warmtepomp inclusief een nieuwe cv-ketel? Of wordt je huidige cv-ketel verplaatst? Dan is het installatiebedrijf verplicht om een CO-vrij certificaat te hebben. Als de warmtepomp alleen maar wordt bijgeplaatst bij de bestaande cv-ketel, is er geen certificaat nodig.
Bedrijven die installaties voor bodemwarmtepompen ontwerpen, aanleggen en/of onderhouden moeten hiervoor gecertificeerd zijn (richtlijn BRL 6000-21 voor het bovengronds gedeelte en richtlijn BRL SIKB 11000 voor het ondergrondse gedeelte).
Verder zijn er ook andere regelingen die iets zeggen over de kwaliteit van het installatiebedrijf en/of de medewerkers. Deze regelingen zijn niet verplicht: het installatiebedrijf mag zelf beslissen of het zich erbij wil aansluiten. Een paar voorbeelden zijn:
- Het Vakmanschap Warmtepompen, voor personen die warmtepompensystemen installeren en aansluiten.
- STEK Warmtepomp-module D, waarmee bedrijven aantonen dat ze over de noodzakelijk kennis, vaardigheden en medewerkers beschikken om warmtepompensystem te ontwerpen, installeren en onderhouden.
- De Erkenningsregeling warmtepompinstallaties van InstallQ: een bedrijfserkenning voor ontwerp, installatie en onderhoud van warmtepompinstallaties (geen bodemwarmtepomp).
Je vindt installateurs met deze erkenningen in het Centraal Register Techniek.
Offertes aanvragen
Hieronder vind je aandachtspunten en vragen die je kunt stellen bij (telefonisch) contact met de leverancier. Tip: vraag meerdere offertes aan om te kunnen vergelijken.
Tips
-
Weet jij welke soort warmtepomp je wilt en welk vermogen en energielabel die heeft? Dan kun je met deze tool van RVO een berekening maken van de te verwachten subsidie. Check ook of jouw type op de apparatenlijst staat en in aanmerking komt voor subsidie.
-
Ook warmtepompen hebben een energielabel. Daarmee kun je in één oogopslag zien wat het zuinigste model is. Om subsidie te krijgen is minimaal energielabel A++ nodig. Voor zuinigere warmtepompen krijg je een hoger subsidiebedrag.
-
Vraag een duidelijke, Nederlandstalige handleiding van het hele systeem.
Na aankoop
Staat de warmtepomp in je huis? Er zijn een paar dingen die je moet regelen om zoveel mogelijk voordeel te hebben van je warmtepomp.
Om de prestatie van warmtepompen te bestuderen, doen RVO, Techniek Nederland en Netbeheer Nederland een onderzoek: de Installatiemonitor. Iedereen met een warmtepomp en slimme meter kan meedoen. Deelnemen is heel makkelijk: je geeft toestemming om je slimme meter uit te lezen, waarna deze gegevens geanonimiseerd verzameld en geanalyseerd worden. Het onderzoek loopt tot eind juni 2026. Als je wilt, kun je jaarlijks een rapport ontvangen over het energieverbruik van jouw eigen warmtepomp.
Aan de slag: offertes opvragen
De buitenunit van een volledig elektrische of hybride warmtepomp maakt geluid als de ventilator draait. Elke lucht-waterwarmtepomp heeft zo’n buitenunit, die lijkt op een airco. Een warmtepomp staat vooral in de herfst, winter en het vroege voorjaar aan, als je de ramen dicht hebt en geluiden van buiten dus minder hoort. Maar een volledig elektrische warmtepomp kan ook 's nachts aangaan en werkt ook in de zomer voor warm water.
Er zijn wettelijke eisen voor het maximale geluid dat een buitenunit van een warmtepomp mag produceren. Dit wordt gemeten op de grens met de buren (de erfgrens). Overdag mag dat niet meer dan 45 decibel zijn en in de avond en nacht niet meer dan 40 decibel. Plaats de buitenunit op een plek waar jij en de buren er weinig last van hebben. De installateur kan je adviseren over de plaatsing en hoe je aan de geluidseisen voldoet. Er zijn geluiddempende kasten te koop.
Lees ook de uitgebreide tips over het slim kiezen en plaatsen van de buitenunit. Daar vind je ook een afbeelding met de plekken waar je de buitenunit neer kan zetten. Wil je de buitenunit op een dak zetten? Let dan ook op trillingen. Bij een klein of licht dak kun je binnen een bromgeluid horen.
Verder is het heel persoonlijk hoe mensen geluid ervaren en of ze er last van hebben. Uit onderzoek blijkt dat bijna driekwart (72 procent) van de warmtepompbezitters nooit geluidsoverlast ervaart van de warmtepomp. Twijfel je of jij het geluid vervelend zal vinden? Ga eens luisteren bij iemand die een warmtepomp heeft en ontdek hoe jij het geluid ervaart.
Waar zet je de buitenunit bijvoorbeeld neer?
- Aan de zijkant van je huis.
- Bij of achter een schuurtje of in een buitenkast (dan kun je hem ook uit het zicht zetten).
- Op het dak van een aanbouw (als het dak niet gevoelig is voor trillingen).
- Niet te dicht bij de buren.
- Niet bij een slaapkamerraam dat vaak open staat.
- Niet op een dakkapel of een dak boven de woon- of slaapkamer.
Welke warmtepompen zijn er?
Je hebt verschillende soorten warmtepompen: van een hybride warmtepomp met buitenunit tot volledig elektrische warmtepomp met PVT-panelen. Met elke warmtepomp...
Subsidie warmtepomp
Je kunt op de aankoop van een warmtepomp subsidie krijgen. Let wel op het energielabel: je krijgt alleen subsidie voor een warmtepomp met energielabel...
Warmtepomp: duurzaam elektrisch verwarmen
Met een warmtepomp verwarm je je huis zonder aardgas. Hiermee wordt je woning een stuk duurzamer. En als je nú een warmtepomp aanschaft, kun je subsidie...