6 tips voor je Interrail-trips

Interrail: hoe werkt het?

Op het eerste gezicht lijkt er een wirwar aan Interrail-passen te bestaan, maar er zijn welbeschouwd maar twee soorten, in verschillende varianten met betrekking tot leeftijd, reisduur en reisklasse. Welke het beste past bij jouw reis, hangt van een aantal dingen af: hoeveel landen je met de pas wilt bezoeken en hoeveel dagen je wilt reizen.

Soorten passen

Rail Planner

Met een mobiele pas gaat alles via de app Rail Planner: je reizen plannen, reserveringen maken, een reis aan je trip toevoegen en controle door de conducteur. De app is gebruiksvriendelijk, het wijst zich allemaal vanzelf en bijna alle treinverbindingen in Europa staan erin – incidenteel is een obscuur treintje van een particulier maatschappijtje onvindbaar, maar die reis kun je dan handmatig toevoegen. Je moet wel tenminste eens per drie dagen online zijn, want zo controleert de app de geldigheid van je pas.

Reserveringen & toeslagen met Interrail

Met je Interrail-pas kun je in de meeste treinen stappen, maar voor veel (internationale) hogesnelheids-, expres- en slaaptreinen is een zitplaatsreservering verplicht. En die kosten geld: variërend van € 0,50 voor de InterCitySlovenija tot € 100 of meer voor een privécoupé in een slaaptrein.

Voor een populaire hogesnelheidstrein als de ICE is reserveren dan weer niet verplicht, maar dat is het wel voor onder meer de TGV en Eurostar en daar betaal je 25 tot 35 euro voor. Bovendien is er een beperkt aantal plaatsen beschikbaar voor Interrail-pashouders, dus bijtijds boeken is het devies.

Welke vergelijkbare passen zijn er?

Behalve de passen van Interrail bestaan er meer treinpassen; zo biedt Zwitserland de Swiss Travel Pass en is er voor acht Oost-Europese landen de Balkan Flexi Pass. 

Plussen en minnen van Interrail

Niet voor elke treinvakantie is Interrail de beste keuze. Zo zijn landenpassen niet geldig in het land waar je woont. Voor Nederlanders is de Beneluxpas daardoor vrij nutteloos: die kan niet worden gebruikt in Nederland, in Luxemburg is het openbaar vervoer sowieso gratis, dus de facto is de pas alleen geldig in België – en daar ben je vaak voordeliger uit met losse tickets of een tienrittenkaart (‘Multi Youth’ of ‘Multi Standard’).

In Oost-Europa zijn de prijzen van losse tickets zo laag dat je met een Interrailpas soms juist duurder uit bent. En ook verplichte reserveringen voor hogesnelheids- en slaaptreinen kunnen je treinrondreis duurder maken dan hij aanvankelijk leek.

De paar nadelen wegen niet op tegen de voordelen. Interrail is al een halve eeuw een ideale manier om op een duurzame manier Europa te ontdekken. Het heeft ook een educatieve waarde, zeker voor jongeren die hun culturele identiteit ontdekken. Dat vond ook de Europese Unie, die in 2018 het 700 miljoen euro kostende programma DiscoverEU lanceerde: elk jaar krijgen 50 duizend 18-jarigen een gratis Interrail-pas. De animo is enorm: er zijn vijf keer meer aanvragen dan er passen beschikbaar zijn. Logisch, want er is maar één ding nog beter dan een Interrailpas – en dat is een gratis Interrailpas.

Interrail door de jaren heen

In 1972 werd de Interrailkaart gelanceerd. Meteen in het introductiejaar werden er 87.000 verkocht. Het Limburgs Dagblad berichtte over het nieuwe fenomeen op de voorpagina:

‘Het zou wel eens een meesterschot in de roos van het jeugdtoerisme 1972 kunnen zijn: voor 240 gulden een hele maand vrij sporen in 20 Europese landen en voor half geld in het eigen land. Het is een slim gevonden jubileumaanbieding van de Internationale Unie van Spoorwegen (50 jaar) en het is een unieke kans voor wie nog geen 21 jaar is om voor vier, vijf cent per kilometer – of minder – tot ver voorbij de poolcirkel te reizen, naar Lissabon te trekken, naar Istanboel (kost wel wat geld extra), of een rondreis te maken langs steden die de historie dragen van dit werelddeel.’

Die zomer wemelde het op treinstations overal in Europa van de jongeren met rugzakken, gitaren en lange haren die bij het loket of op het perron met een geleende ballpoint in priegelige blokletters de volgende reisdag invulden op hun spoorpassen.

Dat hoeft nu niet meer, want Interrail gaat met zijn tijd mee: de papieren passen hebben plaatsgemaakt voor digitale exemplaren. Om reizen te plannen heb je geen vertrekstaten meer nodig en om treinen te reserveren hoef je niet meer naar het loket; dat gaat allemaal in de app.

10 miljoen Interrailers

De Carte Inter-Rail ’72, zoals hij in het eerste jaar heette, was bedoeld als eenmalige actie, maar werd een blijvertje. De jaren 70 en 80 van de vorige eeuw waren de hoogtijdagen van Interrail: in 1978 werden er 170 duizend passen verkocht, tien jaar later was dat aantal verdubbeld tot 340 duizend. Daarna kwam er een dip: in 1998 gingen er 140 duizend passen over de toonbank. Sinds de eeuwwisseling groeit de populariteit weer: in 2009 werden 240 duizend passen verkocht, in 2018 waren het alweer 300 duizend. In 2022 bestond de Interrailkaart zelf 50 jaar. In die halve eeuw treinden er in totaal ruim 10 miljoen avonturiers mee door Europa.

Niet (meer) alleen voor jongeren

Die avonturiers zijn allang niet meer alleen jongeren, want er veranderde meer. De leeftijdslimiet werd verhoogd: eerst naar 23, toen naar 26 jaar en nu is de kaart beschikbaar voor alle leeftijden, zij het met aparte tarieven voor jongeren en 28-plussers. Na de val van de Muur sloten veel Oost-Europese landen zich aan. Europa werd verdeeld in zones en er kwamen verschillende passen met elk hun eigen reisgebied, geldigheid en prijs. Later werd dat complexe zonestelsel weer afgeschaft. Was de pas aanvankelijk alleen verkrijgbaar voor de 2de klasse, nu kun je tegen meerprijs ook kiezen voor reizen in de 1ste klasse. Er is een assortiment aan passen, variërend van 3 dagen reizen in één land tot zelfs drie volle maanden in 33 landen.