Tips tegen muizenoverlast

Zijn er muizen in huis?

Soms kun je horen dat er muizen in huis zijn. Maar je kunt het ook zien aan muizenkeutels en aangevreten voedselverpakkingen. De keutels van een halve centimeter herken je aan de langwerpige, spitse vorm en de donkere kleur. Een paar muizen kunnen makkelijk een plaag worden, doordat ze zich zo snel voortplanten.

Muizen zorgen voor overlast

Muizen knagen door verpakkingen heen, kunnen met uitwerpselen en urine eten vervuilen en ziektekiemen verspreiden. Draag daarom altijd handschoenen als je muizen of hun uitwerpselen aanraakt, of was je handen heel goed. Muizen kunnen namelijk via hun uitwerpselen infecties overbrengen op de mens. Als je muizen(sporen) aantreft, is het dan ook zaak ze snel weer het huis uit te jagen.

Kom je er niet uit met de bovenstaande foto's? Bekijk dan de soortenzoeker van Naturalis. Ook kun je het KAD inschakelen om te bepalen met welke soort je te maken hebt Zij geven ook tips over hoe om te gaan met de muizen. De kosten hiervoor zijn rond de 80 euro. Woon je in een gemeente met een uitgebreide serviceovereenkomst met KAD, dan is determinatie in sommige gevallen zelfs gratis. Check of jouw gemeente een overeenkomst met KAD heeft.

Een gaatje van een halve centimeter breed is al groot genoeg voor een muis om binnen te komen. Maak naden en kieren daarom dicht op alle plekken waar ze kunnen binnenkomen zoals de kruipruimte en bij wateraansluitingen. Dat kan bijvoorbeeld met een speciale weringspasta of tijdelijk met staalwol, daar knagen muizen niet graag doorheen. Let ook op deuren die aan de onderkant niet goed aansluiten.

Gaten in de gevel

Via ventilatiegaten in de gevel kan een muis ook binnenkomen. Ventilatie is belangrijk voor je huis en gezondheid. Zorg dus dat er voldoende lucht door de ventilatieopeningen kan stromen als je ze muisdicht maakt. Vernieuw kapotte ventilatieroosters en plaats fijn roestvrijstaal gaas voor ventilatieopeningen. Zo kunnen er geen muizen door, maar blijft de ventilerende werking te behouden.

Let op beschermde dieren

Heb je een spouwmuur? Pas dan op met gaten dichten boven de 2 meter hoogte. In de spouwmuur verblijven soms beschermde soorten zoals vleermuizen of vogels. Je mag deze dieren niet verstoren en doden volgens de Omgevingswet onderdeel natuurbescherming. Als een gat of kier boven de 2 meter hoogte zit en breder is dan 7 mm moet je eerst laten controleren of er geen beschermde dieren kunnen zitten. Dat doe je met een ecologische quickscan door een specialist.

Berg voedsel goed op

Muizen komen af op voedsel. Je huis wordt een stuk minder aantrekkelijk als je etensresten goed opruimt, voorraden opbergt in afgesloten bussen en potten van glas, metaal of hard plastic.

Zuig of veeg de vloer regelmatig, zodat muizen ook daar geen kruimels vinden. Zorg ook voor een goed sluitende prullenbak, zodat muizen niet bij etensresten op afval kunnen.

Vergeet vogelvoer niet

Berg ook vogelvoer goed op. De zaden en pitten zijn ook voor knaagdieren lekkere hapjes. Heb je een voedertafel in de tuin? Voer dan niet te veel, leg het voer op hoge plekken en haal het voer weg als de vogels het niet opeten. Zo voorkom je dat het muizen aantrekt.

Een kat in huis: geen garantie tegen muizen

Een kat die actief op muizenjacht gaat, houdt het aantal muizen beperkt, maar is geen garantie voor een muizenvrij huis. Een kat in huis nemen, alleen maar tegen muizen, is dus geen goed idee.

Probeer een leenkat

De geur van een kat kan er al voor zorgen dat je huis een muizenplaag bespaard blijft. Een tijdje de kat van buren, vrienden of familie lenen, kan dus helpen. Doe dit tot de geur van de kat overal in huis is, ongeveer een maand.

Verschillende soorten muizenvallen

Als muizen echt een plaag worden, neem dan contact op met je gemeente - in grotere gemeenten bestaat vaak een aparte dienst Plaagdierbeheersing - of plaagdierbestrijdingsbedrijf. Als het om een paar muizen gaat, kun je kiezen voor dodelijke muizenvallen of vallen die de knaagdieren in leven laten. Plaats deze vallen alleen binnenshuis of in de schuur om te voorkomen dat je andere dieren slachtoffer maakt.

Welke val je ook gebruikt, zorg ervoor dat er niets eetbaars is te vinden voor de muizen, behalve in de vallen. Als lokaas vinden ze pindakaas, chocoladehazelnootpasta of havermout lekker. Smeerbaar lokaas zorgt ervoor dat de muis het lokaas niet snel kan pakken voordat de val werkt.

Huismiddeltjes

Er zijn geuren waar muizen niet van houden. Bijvoorbeeld pepermunt, kamille, lavendel, kruidnagel en chilipeper. Als deze geuren effect hebben, dan is dat alleen in geconcentreerde vorm, zoals etherische olie. Dit soort oliën hebben in Nederland geen toelating als bestrijdingsmiddel.

Bovendien zullen deze geuren muizen afschrikken, maar zijn ze geen garantie voor een muisvrij huis.

Schakel bij een muizenplaag een erkende plaagdierbeheerser in. Professionals moeten de stappen van het plaagdierbeheerssysteem volgen: 1) preventie, 2) professionele niet-chemische maatregelen (zoals klapvallen) en – als niets anders helpt – 3) de toegestane chemische bestrijdingsmiddelen.

Zelf met gif aan de slag is geen goed idee

Vanaf 2023 gelden zeer strenge regels omdat gif tegen muizen grote impact heeft op de natuur. Het is bijvoorbeeld giftig voor roofdieren die op muizen jagen. Vanwege het gevaar voor mens en milieu zijn er vanaf 2023 alleen nog middelen op basis van de stof alfachloralose toegelaten voor eigen gebruik binnenshuis tegen muizen.

Omdat het gif zo gevaarlijk is voor de natuur en je omgeving, mag ander gif alleen worden ingezet door professionele plaagdierbeheersers.

Hoe herken je toegelaten middelen?

Koop alleen middelen met een toelating van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en koop nooit iets waar de ingrediënten niet op staan. Een toegelaten middel herken je op de verpakking aan een nummer dat begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'. Lees meer over toegelaten middelen. Welk middel je mag gebruiken tegen een plaag kun je ook vinden op de toelatingslijst van het Ctgb.

Bestrijdingsmiddelen zijn vaak toegelaten voor specifieke (plaag)dieren. Twijfel je over met welke plaagdier jij te maken hebt? Dan kun je het Kennis- en adviescentrumdeterminatie (KAD) inschakelen om erachter te komen. Hier zijn wel kosten aan verbonden.

Volg altijd de gebruiksaanwijzing

Dat een middel is toegelaten betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik schadelijk voor het grondwater, de bodem of voor andere dieren dan het plaagdier. Volg daarom altijd nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van een bestrijdingsmiddel. Zo houd je de risico's voor je gezondheid en het milieu zo laag mogelijk.

Negeer vage claims

Soms zie je termen als 'plantaardig', ‘natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ op het etiket staan. Dit soort vage kreten zeggen weinig bij een bestrijdingsmiddel: gif is gif. Dat geldt ook voor 100% natuurlijke middelen. Laat je dus niet misleiden door dit soort claims, maar check altijd de kleine lettertjes op het etiket.

Klein chemisch afval

Laat na gebruik de spuitbus of andere verpakking heel en lever restanten in als klein chemisch afval.

Professionele bestrijding

Schakel dan professionele bestrijders in. Erkende bestrijders onderzoeken eerst samen met jou welke preventieve maatregelen zinvol zijn, zetten daarna vallen en klemmen in en gebruiken pas als laatste redmiddel gif. Erkende professionele plaagdierbestrijders zijn te vinden via KPMB. Voor het bestrijden van ratten en muizen is nog een aanvullende certificering verplicht, het bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing. Bedrijven met dit certificaat kun je ook vinden via KPMB.

Wat te doen met dode muizen

Dode muizen uit een val of door gif moeten zo snel mogelijk worden opgeruimd. Gebruik handschoenen om besmetting van virussen te voorkomen. Was je handen goed na afloop. Voorkom dat andere (huis)dieren en kinderen in aanraking met de dode muizen komen.

Verpak dode muizen in plastic en breng ze naar de milieustraat. De resten van het muizengif moet je zorgvuldig verzamelen en inleveren bij het klein chemisch afval.

Meer informatie

• Tips over milieuvriendelijk bestrijden van plagen
• Op waarzitwatin lees je wat in muizenkorrels zit
• Advies bij gebruik van bestrijdingsmiddelen
• Het KAD over de huismuis
• Het Ctgb over middelen tegen ratten en muizen

Veelgestelde vragen over muizen